بررسی یادگیری مادام العمر به عنوان الگوی جدیدی در آموزش و پرورش

یادگیری مادام العمر (Lifelong Learning) به عنوان یک رویکرد نوین در نظام های آموزشی معاصر، پاسخی به تحولات شتابان علمی، فناورانه، فرهنگی و اجتماعی جهان امروز است. در گذشته، آموزش رسمی عمری محدود به دوران مدرسه و دانشگاه داشت و پس از آن، فرآیند یادگیری افراد به تدریج کاهش می یافت یا متوقف می شد. اما در دنیای پرشتاب امروزی، تغییرات محیطی، توقعات شغلی، پیچیدگی های جامعه و نیاز به توسعه ی مهارت های جدید، آموزش و پرورش را به سمت الگویی پویا، انعطاف پذیر و مداوم سوق داده است. در این راستا، یادگیری مادام العمر به عنوان یک فلسفه و راهبرد کلان، مجموعه ای از قابلیت ها، مهارت ها، نگرش ها و ارزش هایی را شامل می شود که فرد بتواند در طول عمر، به طور مستمر به یادگیری، سازگاری و تحول بپردازد.در این رویکرد، یادگیری دیگر منحصر به کلاس درس، مدرسه یا دانشگاه نیست؛ بلکه انواع یادگیری های رسمی، غیررسمی، عامدانه یا تصادفی، فردی یا جمعی را نیز شامل می شود. این الگو بر ضرورت توسعه ی خودآموزی، انتقادپذیری، خلاقیت، انعطاف پذیری شناختی و مهارت های ارتباطی تاکید دارد. نقش معلم، از انتقال دهنده صرف اطلاعات به راهنما و تسهیل گر فرایند یادگیری تغییر می کند و مدرسه و دانشگاه نیز به پایگاه هایی برای آموزش مهارت های یادگیری می شوند. یادگیری مادام العمر، همچنین به عدالت آموزشی، ارتقای سرمایه انسانی، بهبود کیفیت زندگی، توسعه پایدار و کاهش شکاف اجتماعی کمک می کند.رسوخ فناوری های نوین اطلاعاتی، فرصت های تازه ای برای یادگیری در هر زمان و هر مکان فراهم ساخته و جوامع را از وابستگی صرف به نهادهای سنتی آموزشی رهانیده است. این تحول، نظام های آموزشی را با چالش های جدید مواجه کرده است که از جمله می توان به لزوم بازنگری در محتوا و روش تدریس، ارزشیابی مستمر، حمایت نهادی و تدارک زیرساخت های مناسب اشاره کرد. همچنان که یادگیری مادام العمر به موضوعی محوری در سیاست گذاری های آموزشی بدل شده، اجرای موفق آن مستلزم همکاری بین فرد، نهادهای آموزشی، دولت و جامعه مدنی، تامین منابع، ایجاد انگیزه و فرهنگ سازی است.در نهایت، یادگیری مادام العمر نه تنها الگویی برای انطباق با تحولات امروز، بلکه ضرورتی برای آینده ی پایدار، توانمندسازی فردی و اجتماعی، پرورش نیروی انسانی خلاق و حل کننده مشکلات است. بررسی ابعاد، چالش ها و راهکارهای تحقق این الگو، موضوعی کلیدی برای پژوهشگران، معلمان، سیاست گذاران و همه کنشگران عرصه تعلیم و تربیت به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

یادگیری ، مادام العمر ، آموزش و پرورش ، الگوی جدید