تجلی ساحتهای شش گانه تربیتی در کتب فارسی متوسطه دوم(با تکیه بر فصل یکم: ادبیات تعلیمی)

امروزه امور تربیتی تنها به مسائل پرورشی محدود نمی شود، بلکه برای رسیدن به اهداف متعالی آن، باید از همه امکانات بهره برد. کتب درسی، منابع مهمی در این زمینه اند و غنای متون ادبی در امر تربیت بر کسی پوشیده نیست. در این مقاله سعی شده به روش کیفی با تحلیل محتوا، جلوه های امور تربیتی در فصل اول کتاب های فارسی متوسطه دوم، مورد بررسی قرار گیرد تا میزان ارتباط آن با اهداف تربیتی آموزش و پرورش مشخص گردد. طبق یافته های این پژوهش، کتب فارسی متوسطه دوم در بخش ادبیات تعلیمی بنا به اهداف کلان آموزش و پرورش که همانا تربیت انسانی موحد، مومن و متعهد به مسئولیت ها است به ترتیب بسامد بر موقعیت انسان نسبت به خدا، خود و خلق، تاکید دارد و با اینکه به ساحت تعلیم و تربیت عبادی و اعتقادی و اجتماعی نگاه ویژه ای داشته، از دیگر ساحتهای تربیتی همچون زیبایی شناسی و هنری، زیستی و بدنی و اقتصادی نیز غافل نبوده است. در ارائه نکات تربیتی، بیشتر از روش تربیتی غیرمستقیم و تلفیقی از مستقیم و غیرمستقیم بهره برده و به ترتیب فراوانی از روش های مختلف تعلیم و تربیت در متون ادب فارسی، از جمله: موعظه و پند و اندرز، قصه، ارشاد و راهنمایی، درونی سازی ارزش ها و آداب و مهارت های اجتماعی(نهادینه سازی و فرهنگ سازی)، منطق و استدلال حتی مجادله و گفتگو استفاده شده است. بنابراین می توان ضمن آموزش کاربردی دبیران رشته ادبیات، انتخاب دروس کتب فارسی با توجه به مشکلات امروزی دانش آموزان، گام موثری در اجرای سند تحول بنیادین با تمرکز بر ساحتهای شش گانه تعلیم و تربیت برداشت.

کلیدواژه ها:

امور تربیتی ، اسناد بالادستی ، کتب فارسی متوسطه دوم ، ادبیات تعلیمی