بررسی تخصصی لایروبی مسیل ها در مناطق شهری با رویکرد مقایسه ای با کشورهای پیشرفته

مسیل ها، به عنوان مجاری طبیعی یا مصنوعی برای هدایت آب های سطحی، نقش بسیار مهمی در کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و حفاظت از زیرساخت های شهری ایفا می کنند. با افزایش ساخت وسازهای شهری، کاهش نفوذپذیری زمین و تغییرات اقلیمی، مدیریت اصولی و نگهداری مستمر مسیل ها به ویژه از طریق عملیات لایروبی، به یکی از الزامات حیاتی مدیریت شهری بدل شده است. این مقاله با هدف بررسی جامع لایروبی مسیل ها، ابتدا به تعریف مفاهیم پایه، انواع رسوبات و عوامل انسداد در مسیل ها می پردازد. سپس شیوه های لایروبی سنتی و مکانیزه، تجهیزات مورد استفاده، تناوب زمانی و نقش فناوری های نو در این زمینه تحلیل می گردد. بخش مهمی از مقاله به چالش های اجرایی و زیست محیطی لایروبی، از جمله آلودگی رسوبات، دفع پسماند لای روبی شده، تداخل با حیات وحش، و همچنین چالش های مالی و مدیریتی اختصاص دارد. در ادامه، عملکرد کشورهای پیشرفته نظیر هلند، ژاپن، آلمان و ایالات متحده در زمینه نگهداری مسیل ها بررسی شده و سیاست های موفق، فناوری های مورد استفاده، سامانه های هشدار سیلاب و مشارکت نهادهای محلی در فرآیند لایروبی ارائه شده اند. مقایسه تطبیقی نشان می دهد که موفقیت پایدار در این حوزه نیازمند تدوین استانداردهای روشن، آموزش پرسنل تخصصی، بودجه ریزی دقیق و بهره گیری از روش های مدرن نظارتی و مکانیزه است. در پایان، راهکارهایی برای بهبود وضعیت لایروبی مسیل ها در ایران، از جمله اصلاح آیین نامه ها، تجهیز شهرداری ها به ماشین آلات مناسب، مدیریت مشارکتی و استفاده از سامانه های پایش هوشمند پیشنهاد شده است.