بررسی فراوانی لیستریا مونوسیتوزنز در ماهیان پرورشی عرضه شده در مرکز شهر اهواز

انتقال باکتری لیستریا مونوسیتوژنز با انسان از طریق مواد غذایی از سال 1981 مورد توجه قرار گرفت. این پاتوژن توانایی رشد و تکثیر در انواع مواد غذایی و در دمای یخچال را دارد. این باکتری به عنوان sapronosis-zoonosis-foodborne خته شده است. ماهی، میگو و سایر آبزیان از جمله مواد غذایی هستند که به این پاتوژن آلوده شده و می توانند در انتقال باکتری به مصرف کنندگان نقش داشته باشند. این باکتری به کرات از مواد غذایی دریایی تازه، منجمد، عمل آوری شده، ماهیان پرورشی آب شیرین و ماهیان دودی ده در کشورهای مختلف جداشده است. با توجه به اینکه ایران و مخصوصاً استان خوزستان یکی از تولید کنندگان و صادرکنندگان آبزیان است. اطلاع از حضور باکتری در ماهیان پرورشی حائز اهمیت است. مواد و روش کار: در این تحقیق 100 نمونه ماهی پرورشی گرم آبی شیرین در دو فصل سرد و گرم مورد بررسی قرار گ رفت. از هر ماهی 2 نمونه یکی از روده ها و یکی از برونش ها بطور استریل اخذ و مطابق روش FDA بوسیله محیط Broth Enrichment Listeria غنی سازی صورت گرفته و 3 کشت (همانروز، 24 و 48 ساعت بعد) روی محیط Agar Selective Listeria به عمل آمد. پس از 24 ساعت انکوباسیون در دمای 35 درجه سانتیگراد کلنی های مشکوک مورد آزمایشات بیوشیمیایی قرار گرفته و نسبت به شناسایی انواع گونه های لیستریا ا قدام گردید. نتایج: از 100 نمونه مورد آزمایش 18 نمونه (18%) از نظر لیستریا مثبت بودند. از نمونه های فصل گرم 2 مورد لیستریا مونوسیتوژنز (2%) و 3 مورد لیستریا گرایی (3%) و 4 مورد لیستریا اینوکوآ (4%) جدا گردید در حالیکه در نمونه های فصل سرد 2 مورد لیستریا مونوسیتوژنز (2%) و 7 مورد لیستریا اینوکوآ (7%) مجود دارد. با انجام آزمایشات سرولوژیکی تمام موارد مثبت از نظر لیستریا مونوسیتوژنز مشخص گردید که سروتیپ های جدا شده در فصل گرم مربوط به 1 و 4 و در فصل سرد مربوط به سروتیپ 1 می باشد. بحث و نتیجه گیری: در ایران تحقیقات محدودی در خصوص ایزولاسیون لیستریا مونوسیتوژنز صورت پذیرفته که بیانگر آلودگی بالای ماهیان پرورشی و دودی در استان های تهران و گیلان بوده است. متاسفانه اطلاعات چندانی از حضور باکتری در آبزیان سایر نقاط کشور وجود ن داشته و هنوز هم هیچ استانداردی در خصوص ایزولاسیون این باکتری از مواد غذایی دریایی در مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تدوین نشده است. نظر به اینکه باکتری لیستریا مونوسیتوژنز یک باکتری سرما دوست است، حضور باکتری در فصول گرم و آلودگی بالای ماهیان پرورشی به این ارگانیسم به میزان 4% در مناطق گرمسیری مانند استان خوزستان حائز اهمیت بوده و بررسیهای بیشتری در این خصوص توصیه می گردد. با توجه به میزان پراکندی لیستریا در طبیعت و به علت foodborne- Sapronosis- zoonosis بودن باکتری همچنین به دلیل اینکه این باکتری ایجاد بیماری های سیستمیک و عفونی درانسان می نماید، توجه مسئولین بهداشتی مملکت را جهت تدوین آئین نامه بهداشتی در کنترل مواد غذایی و بهداشت عمومی جلب می نمائیم.

کلیدواژه ها:

لیستریا مونوسیتوژنز ، ماهیان پرورشی ، سروتیپ ، اهواز ، ایران