بهبود مهارت گفتاری دانش آموزان از طریق مناظره های کلاسی در کلاس علوم دوره ابتدایی

در دنیای امروز، مهارت گفتاری به عنوان یکی از ابعاد مهم سواد زبانی، نقش موثری در موفقیت تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان ایفا می کند. بسیاری از دانش آموزان دوره ابتدایی، به ویژه در درس هایی مانند علوم، هنگام بیان نظرات علمی خود با مشکلاتی همچون کم رویی، ضعف در واژگان تخصصی، ناتوانی در بیان شفاف ایده ها و عدم توانایی در سازمان دهی منطقی گفتار مواجه هستند. پژوهش حاضر با هدف بهبود این وضعیت، به طراحی و اجرای مجموعه ای از مناظره های کلاسی در قالب اقدام پژوهی در یک کلاس پنجم ابتدایی پرداخته است. در این پژوهش، با استفاده از ابزارهایی مانند مشاهده مستقیم، فرم های خودارزیابی، مصاحبه و ضبط گفتار دانش آموزان، داده های لازم جمع آوری شد.در مرحله اجرا، مناظره های منظم با موضوعات علمی متنوع، متناسب با محتوای کتاب علوم، طراحی و به صورت گروهی برگزار گردید. دانش آموزان به صورت دو یا چند گروه مقابل هم قرار گرفته و با استناد به شواهد علمی و اطلاعات کتاب درسی، به بیان نظرات خود پرداختند. پس از هر جلسه، بازخوردهای فردی و گروهی ارائه شد و تغییرات رفتاری و زبانی دانش آموزان ثبت گردید.یافته های این اقدام پژوهی نشان داد که مناظره های کلاسی، موجب افزایش چشمگیر مشارکت کلامی، بهبود در انتخاب واژگان علمی، تقویت اعتماد به نفس در ارائه دیدگاه ها و رشد تفکر استدلالی در دانش آموزان گردید. همچنین، دانش آموزان توانستند به مرور زمان، ساختار منسجم تری در گفتار خود ایجاد کرده و به مهارت پاسخ گویی منطقی در برابر نظرات مخالف دست یابند. نتیجه کلی این پژوهش تاکید می کند که فعالیت های تعاملی نظیر مناظره، می توانند به عنوان ابزاری کارآمد در تقویت مهارت های زبانی در کلاس علوم مورد استفاده قرار گیرند. در پایان، پیشنهادهایی برای گسترش این رویکرد در سایر دروس و پایه های تحصیلی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

مهارت گفتاری ، دانش آموزان ، مناظره کلاسی ، آموزش علوم ، دوره ابتدایی ، بهبود ارتباط ، تفکر نقادانه ، بیان شفاهی ، یادگیری فعال ، آموزش تعاملی