راهکار های افزایش مشارکت خانواده در فرایند آموزش دانش آموزان

افزایش مشارکت خانواده در فرایند آموزش دانش آموزان به عنوان یکی از ارکان بنیادین موفقیت تحصیلی و رشد همه جانبه آنان، همواره مورد تاکید پژوهشگران و سیاست گذاران آموزشی بوده است. مشارکت واقعی خانواده ها می تواند شکاف های یادگیری را کاهش دهد، تعلق و انگیزه ی دانش آموزان را تقویت کند و فرهنگ همکاری در نظام آموزش وپرورش را نهادینه سازد. در عصر حاضر، تغییرات پرشتاب اجتماعی، فناوری های نوین و پیچیدگی مسائل تربیتی، ضرورت بازاندیشی و ارائه راهکارهای عملی برای گسترش نقش و مسئولیت والدین را دوچندان کرده است.از جمله مهم ترین راهکارها برای افزایش مشارکت خانواده می توان به برنامه ریزی و برگزاری نشست های منظم آموزشی و مشورتی برای والدین اشاره کرد. این جلسات می بایست فراتر از اطلاع رسانی موضوعی، بر ارتقاء سواد تربیتی و مهارت های ارتباطی والدین تمرکز داشته باشد تا بتواند آن ها را به همیارانی اثربخش برای معلمان بدل کند. دوم، بهره گیری خلاقانه از فناوری اطلاعات و ارتباطات نظیر شبکه های اجتماعی، سامانه های پیام رسان و نرم افزارهای مدیریت کلاسی، ارتباط دوسویه و مستمری میان خانه و مدرسه برقرار می سازد و نظارت، بازخورد و پشتیبانی از یادگیری دانش آموزان را تسهیل می کند.راهکار دیگر، تشویق خانواده به مشارکت فعال در فعالیت های فوق برنامه، جشن ها و پروژه های فرهنگی-اجتماعی مدرسه است؛ امری که نه تنها پیوند عاطفی بین دانش آموز، خانواده و مدرسه را تشدید می کند، بلکه بستری مناسب برای انتقال غیرمستقیم ارزش ها، انگیزش و حمایت روانی فراهم می آورد. در همین راستا، طراحی کارگاه های مشترک فرزند-والد و تشکیل گروه های حمایت همتا برای تبادل تجارب ارزشمند نیز از جمله تدابیری است که می تواند سطح همکاری و تعلق خاطر والدین نسبت به فرایند آموزشی را به شکل معناداری ارتقا دهد.افزون بر این، مدارس موظف اند نقش مشاور، تسهیل گر و راهبر را ایفا کنند و با شناسایی موانع مشارکت (نظیر کمبود وقت و دانش، مشکلات اقتصادی، تفاوت نگرش ها و سبک های تربیتی)، راه حل های متناسب ارائه دهند و فضای اعتماد و شفافیت را برای تبادل نظر والدین و کادر آموزشی فراهم آورند. همچنین باید به خانواده های آسیب پذیر یا کم برخوردار توجه ویژه ای نمود و با طراحی برنامه های حمایتی، تقویت سرمایه اجتماعی و آموزش مهارت های زندگی، زمینه حضور فعال تر این گروه ها را مهیا ساخت.در مجموع، افزایش مشارکت خانواده در آموزش نه صرفا اقدامی مکمل بلکه حرکتی بنیادین و در خدمت تحقق عدالت آموزشی، توسعه سرمایه انسانی، ارتقاء کیفیت یادگیری و سلامت روانی دانش آموزان است. موفقیت این رویکرد به تغییر نگرش همه ذی نفعان، سیاست گذاری خردمندانه و پشتیبانی مستمر نهادهای آموزشی و فرهنگی وابسته است و بی توجهی به آن می تواند پیامدهای جبران ناپذیری بر فرآیند رشد و آینده سازی نسل نوین برجای گذارد.

کلیدواژه ها:

خانواده ، مشارکت ، آموزش ، راهکار ، یادگیری