نقش هوش مصنوعی در تقویت مهارت های تفکر انتقادی در دانش آموزان دبستانی: یک مطالعه تحلیلی

این پژوهش با هدف بررسی نقش هوش مصنوعی در تقویت مهارت های تفکر انتقادی دانش آموزان دبستانی انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع کیفی و با روش توصیفی-تحلیلی و تحلیل محتوا صورت گرفته است. ابزارهای مورد استفاده شامل سیستم های یادگیری تطبیقی، دستیاران هوشمند آموزشی، و برنامه های نوشتاری هوشمند مانند ChatGPT و Gemini بودند. داده ها از طریق جستجوی نظام مند در پایگاه های علمی مانند ScienceDirect، ERIC، و Google Scholar گردآوری شدند و با روش ترکیب مضامین (Thematic Synthesis) در سه لایه توصیفی، تحلیلی، و نقادانه مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که هوش مصنوعی با ارائه محیط های تعاملی و شخصی سازی شده، امکان تقویت مهارت های تحلیل، استدلال و خودتنظیمی شناختی را فراهم می کند. همچنین، این فناوری با شبیه سازی موقعیت های چندلایه و ارائه بازخورد فوری، به پرورش پرسشگری و تفکر انتقادی کمک می نماید. با این حال، چالش هایی مانند وابستگی بیش از حد به ابزارهای هوشمند، کاهش استقلال فکری، سوگیری الگوریتمی، و شکاف دیجیتالی نیز شناسایی شدند. پژوهش حاضر بر ضرورت تلفیق هوش مصنوعی با برنامه های درسی موجود، آموزش معلمان، و رعایت اصول اخلاقی تاکید دارد و چارچوبی سه بعدی شامل لایه های نظری، عملیاتی، و سیاست گذاری را برای بهره برداری موثر از این فناوری پیشنهاد می کند. نتایج این مطالعه می تواند به عنوان راهنمایی برای نظام های آموزشی در جهت استفاده هوشمندانه از هوش مصنوعی برای پرورش نسلی نقاد و خلاق مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، تفکرانتقادی ، دانش آموزان ، دبستان