مدیریت مدرسه و کلاس درس: راهبردی کلیدی برای ارتقای کیفیت فرآیند آموزش و پرورش

این مقاله ی مروری با هدف تبیین نقش مدیریت مدرسه و مدیریت کلاس درس در ارتقای کیفیت فرآیندهای آموزشی و پرورشی انجام شده است. با بررسی نظام مند پژوهش های معتبر داخلی و خارجی در بازه ی زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۳، یافته ها نشان می دهد که مدیریت اثربخش در این دو سطح، تاثیر معناداری بر بهبود شاخص های کیفیت آموزشی دارد. مطالعات مورد بررسی حاکی از آن است که مدیریت مدرسه با تمرکز بر رهبری آموزشی، ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت و توسعه ی حرفه ای معلمان، بستر لازم برای تحول آموزشی را فراهم می سازد. از سوی دیگر، مدیریت کلاس درس با مولفه هایی چون طراحی محیط یادگیری، مدیریت رفتار و به کارگیری راهبردهای تدریس اثربخش، به طور مستقیم بر پیشرفت تحصیلی و رشد همه جانبه ی دانش آموزان تاثیر می گذارد. تحلیل پژوهش ها نشان می دهد که رویکردهای نوین مدیریتی مانند رهبری تحول آفرین، رهبری توزیع شده و مدیریت مشارکتی در سطح مدرسه، همراه با به کارگیری فناوری های آموزشی و روش های مدیریت کلاس مبتنی بر شواهد، بیشترین تاثیر را در ارتقای کیفیت آموزش داشته اند. همچنین، یافته ها بر ضرورت همسویی مدیریت مدرسه و مدیریت کلاس درس به عنوان یک نظام یکپارچه تاکید دارند. این مطالعه ی مروری با ارائه ی چارچوبی تحلیلی از عوامل کلیدی موثر در مدیریت آموزشی، راهکارهایی را برای سیاست گذاران و دست اندرکاران تعلیم و تربیت پیشنهاد می کند که می تواند به بهبود کیفیت فرآیندهای آموزش و پرورش در نظام های آموزشی مختلف منجر شود.