پتروژنز و جایگاه تکتونوماگمایی سنگهای ولکانیک شمال غرب بناب (شمال غرب ایران)

تودههای آذرین خروجی شمال غرب بناب، با ترکیب آندزیت تا بازالت و سن کرتاسه، در شمال باختری پهنه ماگمایی ارومیه - دختر و با روند شمال باختری - جنوب خاوری واقع شدهاند. سنگهای آذرین خروجی شمال غرب بناب در محدوده آلکالن قرار می گیرند و از نظر محیط تکتنوماگمایی جزو تولئیتها و بازالتهای کمان آتشفشانی می باشند و در زون های فرورانش (حاشیه فعال قارهای) و در پی ذوب بخشی یک خاستگاه اسپینل- لرزولیت پدید آمدهاند. بافت غالب این سنگها پورفیریک با خمیره میکرولیتیک تا شیشه ای می باشد. فنوکریستهای تشکیل دهنده آنها شامل پالژیوکالز، پیروکسن، الیوین می باشد. پالژیوکالزها اغلب دارای بافت غربالی و منطقه بندی می باشند. از دلایل غنیشدگی عناصر K، Rb، Ba می توان به آلودگی پوسته ای و تفریق بسیار کم در سنگهای آذرین منطقه مورد مطالعه اشاره نمود. آنومالی منفی Nb و P نشان میدهد که یا سنگ منشا اولیه (گوشته اسپینل- لرزولیت) در این عناصر تهی بوده و یا کانی نگهدارنده این عناصر به هنگام ذوب بخشی در فاز پایدار بودهاند. باالتر بودن مقادیر عناصر Ba، Rb، Th و K نشان می دهد که سیالها در ارتباط با این عناصر ناسازگار اما متحرک نقش داشتهاند. چنین ناهنجاریها و تغییراتی در عناصر نشان میدهد که این نمونهها در پی ذوب بخشی یک خاستگاه اسپینل لرزولیت در یک پهنه وابسته به کمان ماگمایی پدید آمدهاند.

کلیدواژه ها:

بافت غربالی ، آندزیت ، آالیش پوسته ای ، ذوب بخشی