معاونت پرورشی و تربیت نسل آینده: ماموریت ها و راهکارها

معاونت پرورشی به عنوان بازوی تربیتی نظام آموزشی، نقشی محوری در شکل دهی به هویت و شخصیت نسل آینده دارد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی اسناد بالادستی، پژوهش های داخلی و خارجی و مصاحبه با ۳۰ نفر از مسئولان پرورشی مدارس انجام شده است. یافته ها نشان می دهد معاونت پرورشی امروز با چالش های متعددی از جمله کم توجهی به فعالیت های پرورشی در برنامه های درسی، نبود نیروی متخصص، کمبود اعتبارات و ضعف در جذابیت برنامه ها روبرو است. از سوی دیگر، تغییر ارزش های اجتماعی، گسترش فضای مجازی و تنوع فرهنگی دانش آموزان، ماموریت های این معاونت را پیچیده تر کرده است. پژوهش حاضر پس از تبیین ابعاد مختلف مسئله، راهکارهای عملیاتی مانند بازتعریف برنامه های پرورشی با نیازهای نسل جدید، استفاده از روش های خلاقانه، تربیت نیروی انسانی متخصص و افزایش تعامل با خانواده ها را پیشنهاد می دهد. این مطالعه می تواند چارچوب مناسبی برای سیاست گذاری و برنامه ریزی در حوزه پرورشی ارائه دهد. معاونت پرورشی به عنوان رکن اساسی نظام تعلیم و تربیت، نقشی بی بدیل در شکل دهی به هویت دینی، اخلاقی و اجتماعی دانش آموزان دارد. این پژوهش کیفی با روش تحلیل محتوای اسناد بالادستی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۳۵ نفر از مربیان پرورشی، مدیران مدارس و صاحب نظران تربیتی انجام شده است. یافته ها نشان می دهد معاونت پرورشی در شرایط کنونی با پنج چالش اساسی مواجه است:۱. چالش های ساختاری (کمبود نیروی متخصص، ضعف در نظام ارزیابی)۲. چالش های محتوایی (کهنگی برنامه ها و عدم تناسب با نیازهای نسل دیجیتال)۳. چالش های روشی (غلبه روش های سنتی و عدم استفاده از ظرفیت های هنری و رسانه ای)۴. چالش های زیرساختی (کمبود امکانات و فضای فیزیکی مناسب)۵. چالش های اجتماعی (شکاف نسلی و تعارض ارزشی با خانواده ها)این مطالعه با ارائه الگوی "تربیت تعاملی"، بر ضرورت استفاده از ظرفیت های دیجیتال و مشارکت جمعی در فرآیند تربیت تاکید دارد. یافته ها حاکی از آن است که تحقق تربیت نسل آینده مستلزم بازتعریف جایگاه معاونت پرورشی در ساختار نظام آموزشی و تخصیص منابع کافی است. نتایج این پژوهش می تواند مبنای مناسبی برای سیاست گذاری و برنامه ریزی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش باشد.

کلیدواژه ها:

معاونت پرورشی ، تربیت دانش آموزی ، چالش های تربیتی ، برنامه های پرورشی ، نظام تعلیم و تربیت ، نسل دیجیتال