تحلیل موانع فردی، سازمانی و فرهنگی در مسیر اجرای آموزش فعال در مدارس ابتدایی

هدف از این مقاله مروری، تحلیل جامع موانع فردی، سازمانی و فرهنگی است که در مسیر اجرای آموزش فعال در مدارس ابتدایی کشور وجود دارند. آموزش فعال رویکردی نوین در فرآیند یاددهی-یادگیری است که بر مشارکت فعال دانش آموزان در ساخت دانش، توسعه تفکر انتقادی، حل مسئله و پرورش مهارت های اجتماعی تاکید دارد. علی رغم مزایای چشمگیر این رویکرد در بهبود کیفیت آموزش و پرورش، اجرای آن در مدارس ابتدایی با چالش های متعددی روبرو است. این چالش ها می توانند ریشه های فردی در معلمان و دانش آموزان، موانع ساختاری و سازمانی در نظام آموزشی و یا ریشه های عمیق فرهنگی در جامعه و خانواده داشته باشند. در این مقاله به بررسی این موانع در سه سطح مجزا پرداخته می شود: موانع فردی شامل مقاومت معلمان در برابر تغییر، عدم آشنایی با روش های نوین تدریس، کمبود مهارت های لازم برای تسهیل یادگیری فعال و نگرش های سنتی به نقش معلم و دانش آموز؛ موانع سازمانی شامل کمبود منابع آموزشی و کمک آموزشی، فضاهای آموزشی نامناسب، حجم زیاد محتوای درسی، ضعف در ارزشیابی عملکرد معلمان و دانش آموزان و فقدان حمایت های لازم از سوی مدیریت مدارس و وزارت آموزش و پرورش؛ و موانع فرهنگی شامل انتظارات والدین از نظام آموزشی سنتی، تاکید بر حفظیات، عدم درک صحیح از نقش بازی و فعالیت های مشارکتی در یادگیری و نگرش های جامعه نسبت به معلم و شغل معلمی. با شناخت دقیق و تحلیل این موانع، می توان راهکارهای مناسبی برای غلبه بر آن ها و تسهیل اجرای موفقیت آمیز آموزش فعال در مدارس ابتدایی ارائه داد تا زمینه برای رشد و شکوفایی استعدادهای دانش آموزان فراهم شود و نسلی خلاق، متفکر و مسئولیت پذیر تربیت شود.

کلیدواژه ها:

آموزش فعال ، مدارس ابتدایی ، موانع فردی ، موانع سازمانی ، موانع فرهنگی