استرس و اضطراب امتحانی در دانش آموزان متوسطه و تاثیرات ورزش بر کاهش آن

امتحانات همواره بخش جدایی ناپذیری از فرآیند آموزش و ارزیابی عملکرد تحصیلی دانش آموزان بوده اند و با وجود اهمیت فراوانی که در سنجش میزان یادگیری و مهارت های درسی دارند، گاه به یکی از مهم ترین منابع فشار روانی و استرس در زندگی دانش آموزان تبدیل می شوند. در دوره متوسطه، که دانش آموزان در آستانه ورود به مراحل مهمی از زندگی تحصیلی و حرفه ای خود هستند و انتظارات والدین، معلمان و نظام آموزشی به اوج می رسد، میزان اضطراب و فشار روانی آنان نیز به طور چشمگیری افزایش می یابد. این اضطراب می تواند به شکل های گوناگونی از جمله بی خوابی، کاهش تمرکز، افت عملکرد تحصیلی، کاهش اعتماد به نفس، بروز علائم جسمانی و حتی کناره گیری از فعالیت های روزمره ظاهر شود. گاه شدت اضطراب امتحانی در حدی است که توانایی دانش آموز را برای استفاده از توان علمی خود مختل کرده و مانع از نمایش واقعی مهارت ها و دانسته های او می شود.اضطراب امتحانی، ترکیبی از نگرانی های شناختی و تنش های جسمانی است که معمولا در موقعیت های ارزیابی و رقابتی ظاهر می شود و در بسیاری از دانش آموزان، به ویژه در مقاطع حساس مانند متوسطه اول و دوم، می تواند به یک معضل جدی آموزشی و روانی تبدیل گردد. ریشه های این اضطراب بسیار متنوع اند و می توانند از انتظارات غیرواقعی والدین، فشارهای اجتماعی، نظام ارزشیابی سخت گیرانه، عدم آمادگی درسی، و یا ضعف در مهارت های مدیریت زمان و مطالعه ناشی شوند. همچنین تفاوت های فردی از جمله ویژگی های شخصیتی، سطح اعتماد به نفس، و سابقه تجربه های منفی در امتحانات قبلی می توانند در شدت اضطراب نقش داشته باشند. در میان راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با اضطراب امتحانی، ورزش به عنوان یک ابزار موثر، طبیعی و کم هزینه مورد توجه روان شناسان، متخصصان تعلیم و تربیت و حتی سیاست گذاران آموزشی قرار گرفته است. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی استرس و اضطراب امتحانی در دانش آموزان متوسطه و تاثیرات ورزش بر کاهش آن شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که دانش آموزانی که به طور منظم در فعالیت های ورزشی شرکت می کنند، سطح اضطراب پایین تری را تجربه می کنند و در موقعیت های استرس زایی چون امتحانات عملکرد بهتری دارند. ورزش با افزایش تاب آوری روانی، بهبود کیفیت خواب، و ارتقای مهارت های مقابله ای، ابزار ارزشمندی برای مواجهه با چالش های ذهنی و روانی نوجوانان به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

استرس ، اضطراب ، ورزش ، دانش آموزان ، مدرسه