تاثیر هیجان خواهی بر تصمیم گیری های مخاطره آمیز در میان دانش آموزان نوجوان

نوجوانی دوره ای حساس و پرتحول در زندگی انسان است که با رشد زیستی، شناختی، عاطفی و اجتماعی چشمگیری همراه است. یکی از ویژگی های برجسته در این دوره، تمایل به هیجان خواهی است؛ گرایشی که نوجوان را به جست وجوی تجربیات جدید، شدید و گاه خطرآفرین سوق می دهد. این ویژگی، اگرچه در چارچوبی سالم می تواند به رشد شخصیتی و کسب مهارت های زندگی منجر شود، اما در صورت عدم کنترل، زمینه ساز رفتارهای پرخطر و تصمیم گیری های ناپخته و مخاطره آمیز خواهد بود. از جمله پیامدهای چنین رفتارهایی می توان به افزایش مصرف مواد، بروز خشونت، مشکلات تحصیلی، آسیب به سلامت روان و اختلال در روابط خانوادگی و اجتماعی اشاره کرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر هیجان خواهی بر تصمیم گیری های مخاطره آمیز در میان دانش آموزان نوجوان، به تحلیل ابعاد نظری، پژوهشی و روان شناختی این موضوع می پردازد. چارچوب نظری مقاله با بهره گیری از نظریه هیجان خواهی زاکرمن، مدل رشد مغز نوجوان (استینبرگ)، مدل دو سیستمی تصمیم گیری و نظریه تنظیم هیجان گراس طراحی شده است. همچنین، مطالعات داخلی و بین المللی، عوامل فردی، محیطی و فرهنگی، و پیامدهای احتمالی هیجان خواهی کنترل نشده در نوجوانان مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت، مقاله به ارائه راهکارهای پیشگیرانه و اصلاحی در نظام آموزشی پرداخته و نقش معلمان، مشاوران، خانواده و محیط مدرسه را در هدایت هیجان خواهی نوجوانان به سوی مسیرهای سالم و رشددهنده برجسته کرده است. یافته ها و تحلیل ها می توانند مبنایی علمی برای طراحی مداخلات روان شناختی و آموزشی موثر جهت پیشگیری از آسیب های مرتبط با هیجان خواهی نوجوانان فراهم سازند.

کلیدواژه ها:

هیجان خواهی ، نوجوانی ، تصمیم گیری مخاطره آمیز ، رفتارهای پرخطر ، مداخلات آموزشی