تغییر اقلیم و راههای سازگاری با آن در بخش کشاورزی: تجارب اتحادیه اروپا برای تحقق توسعه پایدار

هدف سیزدهم از مجموعه اهداف توسعه پایدار، در خصوص اقدام فوری برای مقابله با تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن طراحی شده است. اگر چه بخشهای مختلف اقتصادی از تغییرات اقلیم متاثرند، اما در این میان بخش کشاورزی وابستهترین بخش به اقلیم است. با توجه به نقش موثر و انکارناپذیر تغییر اقلیم در بخش کشاورزی کشور، تالش برای تحقق هدف سیزدهم توسعه پایدار به ویژه تقویت ظرفیت سازگاری با مخاطرات اقلیمی از اهمیت خاصی برخوردار است. مرور تجربیات سایر کشورها و بررسی اقداماتی که در این راستا انجام داده-اند، میتواند پیشنهاداتی برای ارتقای اقدامات سیاستگذارانه در این حوزه در داخل کشور ترسیم کند. از این رو در این مطالعه تجربه اتحادیه اروپا در خصوص سازگاری نسبت به تغییرات اقلیمی در بخش کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش به صورت توصیفی تبیینی انجام شد و از طریق یک مرور ادبیات نظاممند در چندین پایگاه علمی اطلاعاتی تخصصی از جمله سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد، آژانس محیط زیست اروپا، کمیسیون اروپا، و هیات بینالدولی تغییر اقلیم اقدام به شناسایی مقاالت و گزارشات مرتبط گردید. یافته های مطالعه و تجارب اتحادیه اروپا حاکی از آن است که در بخش کشاورزی، اقدامات سازگاری، در مقیاسهای فضایی متنوعی (ملی، منطقهای، مزارع) اتفاق می افتد. بر همین اساس، ذینفعان مختلف شامل کشاورزان فردی، صنایع خصوصی و دولتمردان، مسئولیت های متمایزی را جهت انجام یا تسهیل سازگاریها بر عهده دارند. اقدامات سازگاری می تواند در سطح ملی/ منطقهای از طریق افزایش آگاهی و مشاوره، مدیریت ریسک، زیرساختهای آبیاری و جلوگیری از سیالب صورت گیرد. در سطح مزارع، اقداماتی نظیر ایجاد زهکش سازگار با اکوسیستم، بهبود راندمان آبیاری، جمعآوری آب باران، کشاورزی دقیق، تاکید بر شیوه های مدیریتی کشاورزی گسترده، اصلاح تقویم زراعی محصولات، کاربرد گیاهان پوششی، استفاده از ارقام سازگار، تنوع و تناوب محصول، تولید گلخانهای، تنوع بخشی به فعالیت های درآمدزا در مزرعه و ... از جمله اقدامات سازگاری در کشورهای عضو اتحادیه اروپا میباشند.

کلیدواژه ها:

بخش کشاورزی ، تغییر اقلیم ، سازگاری