بررسی اثربخشی استقرار نظام ارزشیابی کیفی در مدارس دوره ابتدایی بر کاهش استرس امتحانات

اجرای نظام ارزشیابی کیفی به عنوان جایگزینی نوین برای نظام نمره دهی سنتی در مدارس ابتدایی، گامی مهم در جهت ارتقای کیفیت آموزش و بهبود سلامت روان دانش آموزان محسوب می شود. نظام نمره دهی سنتی که عمدتا بر معیارهای کمی و رتبه بندی دانش آموزان مبتنی است، با ایجاد فضای رقابتی و تمرکز بر نتایج عددی، فشار روانی قابل توجهی را بر دانش آموزان وارد می کند که می تواند منجر به افزایش استرس و اضطراب امتحان شود. این امر به ویژه در مقطع ابتدایی که پایه و اساس شکل گیری مهارت های یادگیری و سلامت روانی کودکان است، اهمیت فراوانی دارد. در مقابل، ارزشیابی کیفی با تاکید بر تحلیل دقیق عملکرد فردی، بازخوردهای توصیفی، شناسایی نقاط قوت و ضعف، و تمرکز بر فرآیند یادگیری به جای نتیجه صرف، محیطی حمایت گرانه و انگیزشی فراهم می آورد که می تواند نقش مهمی در کاهش استرس امتحان و افزایش انگیزه تحصیلی دانش آموزان ایفا کند. موفقیت اجرای نظام ارزشیابی کیفی مستلزم تغییر نگرش های فرهنگی و اجتماعی نسبت به آموزش و یادگیری، آموزش مناسب معلمان، مشارکت فعال والدین و ایجاد زیرساخت های لازم در مدارس است. اجرای ارزشیابی کیفی نه تنها می تواند فشار روانی ناشی از امتحانات و ترس از نمره را کاهش دهد، بلکه به افزایش اعتماد به نفس، تقویت انگیزه درونی یادگیری و ایجاد تجربه ای مثبت از فرآیند تحصیل در دانش آموزان منجر می شود. همچنین، تحول در نظام ارزشیابی می تواند به توسعه مهارت های تفکر انتقادی، خودارزیابی و مسئولیت پذیری در دانش آموزان کمک کند که این موارد برای یادگیری مادام العمر و موفقیت های آینده بسیار حیاتی هستند. از سوی دیگر، این تحول نیازمند حمایت نظام مند از سوی سیاست گذاران، مدیران مدارس و نهادهای آموزشی است تا با برنامه ریزی دقیق، آموزش های هدفمند و فرهنگ سازی مناسب، بسترهای لازم برای پذیرش و تداوم این رویکرد فراهم شود.

کلیدواژه ها:

نظام نمره دهی ، سنتی ، ارزشیابی کیفی ، استرس امتحان ، کلاس ، ابتدایی