استخراج کیتین و تولید کیتوزان از پوست میگو با کمک پرتو الکترونی

در این مطالعه، تاثیر پرتودهی الکترونی پوست میگو، زمان، غلظت اسید کلریدریک و غلظت هیدروکسید سدیم بر فرآیند استخراج کیتین و تولید کیتوزان بررسی شد. ویژگی های محصولات با آزمون های طیف سنجی فروسرخ، پراش پرتو ایکس، گرماسنجی وزنی، گرانروی سنجی، قدرت جذب آب و چربی و خواص ضد میکروبی ارزیابی شد. میزان و سرعت حذف مواد معدنی و پروتئین با افزایش غلظت اسید و باز تا حدی افزایش یافت و سپس ثابت شد. معدنی زدایی با اسید کلریدریک ۵/۰ مولار در زمان ۶ ساعت و پروتئین زدایی با سود ۱ مولار در دمای ۶۵ درجه سلسیوس به مدت ۶ ساعت به عنوان فرآیند مناسب استخراج کیتین، پیشنهاد شد. پرتودهی موجب کاهش زمان مورد نیاز فرآیندهای معدنی زدایی و پروتئین زدایی شد. کلسیم باقی مانده در پوست های پرتودهی نشده و پرتودهی شده با دز ۳۰ کیلوگری پس از ۶ ساعت تیمار با اسید کلریدریک ۵/۰ مولار، به ترتیب ۷۵/۱۳ و ۷۵/۹ میلی گرم بر گرم بود. افزایش دز پرتودهی در بازه ۱۰-۱۰۰ کیلوگری، منجر به کاهش وزن مولکولی، افزایش درجه استیل زدایی و کاهش بلورینگی کیتوزان شد. بسته به دز پرتودهی و شرایط استیل زدایی، کیتوزان با درجه استیل زدایی بین ۶۰-۹۵ درصد و وزن مولکولی  ۱۰۵×۱/۲ -۱۰۴×۳/۲ تولید شد. قدرت جذب آب و چربی بسته به دز پرتودهی به ترتیب در محدوده ۶۵۰-۸۶۰ و ۳۶۰-۵۴۰ بدست آمد. حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت باکتری کشی کیتوزان های تولیدی، علیه اشرشیا کولای به ترتیب در محدوده ۶/۰-۸/۰ و ۴/۱-۵/۲ و علیه استافیلوکوکوس اورئوس به ترتیب در محدوده ۵/۰-۷/۰ و ۸/۰-۵/۱ میلی گرم بر میلی لیتر متغیر بود. قطر هاله عدم رشد، برای باکتری های یاد شده با افزایش دز پرتودهی از صفر به ۹۹ کیلوگری به ترتیب از ۷/۳ به ۲/۱۷ و از ۵ به ۸/۱۸ میلی متر افزایش یافت. با توجه به نتایج به نظر می رسد، پرتودهی الکترونی روشی امیدوار کننده برای تولید کیتین و کیتوزان با خواص منحصر به فرد برای کاربردهای مختلف است.

کلیدواژه ها:

پوست میگو ، کیتین ، کیتوزان ، پرتو الکترونی