تاثیر آموزش مهارت های زندگی با رویکرد فرهنگی-اجتماعی بر تقویت خودآگاهی و مسئولیت پذیری دانش آموزان

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی با رویکرد فرهنگی–اجتماعی بر تقویت خودآگاهی و مسئولیت پذیری دانش آموزان دوره دوم ابتدایی در شهرستان مهاباد انجام شد. این تحقیق از نوع کمی و شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه دوم ابتدایی مدارس منطقه مهاباد در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، ۶۰ نفر (۳۰ نفر گروه آزمایش و ۳۰ نفر گروه کنترل) انتخاب شدند. مداخله آموزشی در گروه آزمایش در قالب ۱۰ جلسه ی ۹۰ دقیقه ای طراحی و اجرا شد. ابزار جمع آوری داده ها دو پرسشنامه استاندارد «خودآگاهی کودکان» (۲۰ گویه) و «مسئولیت پذیری دانش آموزان ابتدایی» (۱۸ گویه) با مقیاس لیکرت پنج درجه ای بود. روایی محتوا توسط ۷ متخصص رشته های روان شناسی تربیتی و علوم تربیتی تایید و پایایی ابزارها با ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب ۰.۸۱ و ۰.۷۹ محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ و آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) تحلیل شدند. نتایج حاصل نشان داد که پس از مداخله، گروه آزمایش به طور معناداری در هر دو شاخص خودآگاهی (F= ۱۲/۴۵, p<۰/۰۱) و مسئولیت پذیری (F= ۱۴/۸۲, p<۰/۰۱) نسبت به گروه کنترل رشد داشته است. همچنین، بررسی فرضیه های فرعی بیانگر افزایش معنا داری در زیرمولفه های شناخت نقاط قوت و ضعف، کنترل هیجان و رفتارهای مسئولانه ی گروه آزمایش بود. یافته ها بیانگر آن است که ادغام مولفه های فرهنگی و اجتماعی در آموزش مهارت های زندگی می تواند زمینه ساز رشد روانی و اجتماعی دانش آموزان در دوره ابتدایی شود.

کلیدواژه ها:

مهارت های زندگی ، رویکرد فرهنگی-اجتماعی ، خودآگاهی ، مسئولیت پذیری