شناختی نمایشنامه های چوب به دستان ورزیل، آی باکلاه آی بی کلاه و ضحاک غلامحسین ساعدی بر مبنای رویکرد نظری اومبرتو اکو

نمایشنامه های غلامحسین ساعدی، از جمله چوب به دستان ورزیل، آی باکلاه آی بی کلاه و ضحاک، واجد ساختاری نمادین، تمثیلی و نشانه محور هستند که آن ها را به متونی تفسیرپذیر و چندلایه در حوزه ی ادبیات نمایشی ایران تبدیل کرده اند. در این مقاله، با بهره گیری از مفاهیم نشانه شناسی نوین اومبرتو اکو، به تحلیل نشانه ها، رمزگان ها، و سازوکارهای معنا سازی در این آثار پرداخته می شود. نظریه اکو با تاکید بر مفاهیمی چون «متن باز»، «نقش نشانه ای» و «فرهنگ به مثابه بستر معنا»، به درک جدیدی از مناسبات نشانه ای در متون ادبی کمک می کند. در خوانش حاضر، تاکید بر تعامل مولف، اجراگران (کارگردان و بازیگر) و مخاطب در فرآیند تولید معنا، ما را به درکی پویاتر از مفهوم معنا، قدرت و نشانه در تئاتر ایرانی می رساند. این مقاله تلاش می کند تا با تمرکز بر ساختارهای نشانه ای و رمزگان فرهنگی، نقش نقد نشانه شناختی را در تحلیل ادبیات نمایشی معاصر ایران برجسته سازد.

کلیدواژه ها:

غلامحسین ساعدی ، نشانه شناسی ، اومبرتو اکو ، نمایشنامه ، قدرت ، فرهنگ.