تحلیلی بر بحران های ارزی اقتصاد ایران

در ۱۳ سال اخیر؛ اقتصاد ایران پنج بحران ارزی را از سر گذرانده است. آنچه اتفاق افتاده یک استثنا در مدیریت منابع ارزی است. شناخت آثار زیان بار این تجربه ناخوشایند که در بسیاری از کشورها هیچوقت تجربه نشده در اقتصاد ایران امری ضروری است که نیازمند تحقیقات بیشتری می باشد. با وجود آنکه مطالعات به نسبت زیادی در خصوص مدل سازی نوسانات ارزی انجام شده است اما مطالعه ای که به طور مشخص بحران های ارزی را در یک چارچوب آماری استاندارد بررسی نماید، وجود ندارد. در اینجا داده های روزانه نرخ ارز در فاصله زمانی ۱۳۹۰ تا اردیبهشت ۱۴۰۳ بررسی شده است. واگرایی و همگرایی نوسانات به منظور بررسی عارضه «سرریز بحران» از یک بحران به بحران بعدی مورد مطالعه قرار گرفته است. نوسانات نرخ ارز در حالت کلی واگراست؛ هر چند در برخی بحران ها همگرا بوده است. همچنین بردار ریسک بازار ارز ایران نیز استخراج گردیده و تاثیر مثبت و معنی دار آن بر نرخ ارز ملاحظه شده است. علاوه بر اینها بحث متقارن و نامتقارن بودن نوسانات نیز با مدل EGARCH ارزیابی گردیده است؛ به نظر می رسد اخبار منفی تاثیر بیشتری بر نوسانات نرخ ارز داشته باشد. در پایان تاثیر متغیر ریسک بر بازدهی دلار با مدل GARCH-M آزمون شده که رابطه مستقیم و مشخصی بین آنها یافت نگردیده است.

کلیدواژه ها:

بحران های ارزی ، مدل های خانوادهARCH و GARCH ، ایران