نقش گروه های همسالان در تقویت مهارت های حل مساله در دانش آموزان با نیاز های ویژه

نقش گروه های همسالان در فرآیند یادگیری و رشد اجتماعی دانش آموزان با نیازهای ویژه از اهمیت چشمگیری برخوردار است. تعامل با همسالان، محیطی طبیعی و غیررسمی را فراهم می سازد که در آن مهارت های بین فردی، خودبیانی و مسئولیت پذیری به صورت تدریجی توسعه می یابد. به ویژه در حوزه مهارت های حل مسئله، گروه های همسالان می توانند بستر مناسبی برای تمرین تفکر انتقادی، آزمون راهکارها و یادگیری از اشتباهات باشند. دانش آموزان با نیازهای ویژه اغلب در محیط های رسمی تر دچار اضطراب یا کناره گیری می شوند، اما در گروه های هم سطح، حس امنیت و تعلق بیشتری را تجربه می کنند. این فضا به آن ها امکان می دهد تا ایده های خود را بیان کرده، به ایده های دیگران گوش دهند و در فرآیند جمعی تصمیم گیری مشارکت کنند. همچنین الگوگیری از همسالان موفق یا دارای مهارت های برجسته، انگیزه و اعتمادبه نفس آن ها را افزایش می دهد. آموزشگران می توانند با تسهیل تعامل گروهی و هدایت غیرمستقیم، زمینه ساز رشد شناختی و اجتماعی این دانش آموزان شوند. یادگیری مبتنی بر همکاری، ضمن ایجاد ارتباطات معنادار، مهارت حل مسئله را از مرحله نظری به مرحله عملی و تجربی ارتقا می دهد.در همین راستا، پژوهش ها نشان می دهند که دانش آموزان با نیازهای ویژه در چارچوب گروه های یادگیری مشارکتی، نه تنها توانایی شناختی بالاتری از خود نشان می دهند، بلکه انعطاف پذیری فکری، پایداری در برابر شکست و مهارت های خودتنظیمی آن ها نیز افزایش می یابد. ارتباط مستمر با همسالان، نقش مهمی در شکستن الگوهای انزوا و انفعال این گروه از دانش آموزان ایفا می کند. با تجربه کردن موقعیت های واقعی حل مسئله در تعامل با دیگران، آنان نه تنها راه حل های متنوع تری را کشف می کنند، بلکه درک عمیق تری از روابط علت و معلولی، اولویت بندی گزینه ها و ارزیابی پیامدها به دست می آورند. این فرآیند به ویژه برای دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری، اختلالات رفتاری یا مشکلات ارتباطی از ارزش بالایی برخوردار است. بنابراین، تقویت ساختار گروه های همسالان و طراحی فعالیت های هدفمند گروهی، می تواند به عنوان راهبردی موثر در آموزش فراگیر مورد بهره برداری قرار گیرد. مشارکت فعال در این گروه ها، عامل مهمی در انتقال مهارت های زندگی و حل مسئله به عرصه های بیرون از مدرسه نیز خواهد بود. به طور کلی، گروه های همسالان ابزاری قدرتمند در توانمندسازی دانش آموزان با نیازهای ویژه هستند که باید با دقت و حمایت مناسب از سوی نظام آموزشی تقویت گردند.

کلیدواژه ها:

گروه همسالان ، مهارت حل مساله ، دانش آموزان با نیاز های ویژه