طراحی، توسعه و مطالعه امکان سنجی بالینی اپلیکیشن گوشی هوشمند (پی تاپ )برای درمان فراتشخیصی اختلال های هیجانی مبتنی بر پروتکل یکپارچه (نسخه ایرانی)

پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان استفاده از یک اپلیکیشن گوشی هوشمند برای درمان فراتشخیصی اختلال های هیجانی مبتنی بر پروتکل یکپارچه، انجام شد. روش پژوهش نیمه تجربی و یک مطالعه امکان سنجی بود. طراحی و توسعه اپلیکیشن به صورت اختصاصی در ضمن این پژوهش انجام و نام پی تاپ برای این اپلیکیشن انتخاب شد. پژوهش در دو قسمت پیاده سازی شد. پژوهش اول به بررسی محتوای تولیدی جهت بارگذاری در پیتاپ اختصاص داشت که تعداد 11 نفر از متخصص با استفاده از شاخصی روایی محتوایی محتوای تولیدی را ارزیابی کردند. پژوهش دوم به بررسی امکان سنجی پی تاپ اختصاص داشت که این قسمت نیز در دو بخش مجزا پیش رفت. بخش اول به بررسی امکان سنجی از نظر روان درمان گران اختصاص داشت و در بخش دوم به بررسی امکان سنجی از نظر تجربه مراجعین پرداخته شد. بخش اول یازده روان درمانگر با استفاده از مقیاس امکان سنجی به ارزیابی پی تاپ کمک کردند و در بخش دوم 63 مراجع که دارای نشانه های اختلال های هیجانی بودند وارد دوره درمانی بر بستر پی تاپ شدند و در انتها تجربه آن ها در چند قسمت شامل قابلیت استفاده از پی تاپ و مداخله بر بستر پی تاپ در راستای اثبات امکان سنجی پی تاپ تحلیل شد. داده های جمع آوری شده در پژوهش اول بر اساس فرمول شاخص روایی محتوایی(CVI) تحلیل شدند که نتایج بدست آمده نمره 0.898 را نشان داد و به معنی تایید محتوای استفاده شده توسط متخصصین روان درمانی است. داده های بدست آمده در پژوهش دوم در قسمت امکان سنجی با متخصصین تحلیل شد(Mean=4.16, α=0.79, SD=1.39) که نتایج حاکی از تایید شدن امکان سنجی پی تاپ بود. داده های بخش دوم مطالعه دوم روی دو محور تحلیل شد، اول ارزیابی سامانه از جنبه «قابل استفاده بودن» انجام شد که سه مولفه نرخ داوطلبین(63 نفر)، نرخ ترک دوره(17.4%) و منایع مورد نیاز تحلیل شدند و نتایج امیدوار کننده بود و قابلیت استفاده از پی تاپ ثابت شد. دوم مداخله بر بستر پی تاپ ارزیابی شد که مداخله نیز براساس مولفه های اتحاد درمانی(Mean=5.56, SD=1.7, Skewness=0.87)، انتظار و مقبولیت درمان(Mean=6.8, SD=0.9, Skewness=0.7)، رضایت از درمان و پایبندی به درمان(ترک دوره(%17.4)، عدم تکمیل ماژول ها(%15.4) و تمرین ناقص(40.3%))، مورد ارزیابی قرار گرفت. مداخله بر بستر پی تاپ در مقایسه با مداخله های حضوری و بر اساس مولفه های ذکر شده، تفاوت موثری را نشان نداد و به همین دلیل مداخله اثرگذار است و از این جنبه نیز امکان استفاده از پی تاپ ثابت شد. نتیجه گیری نهایی از این پژوهش بیان این موضوع است که امکان استفاده از یک اپلیکیشن موبایل در ایران برای درمان فراتشخیصی اختلال های هیجانی مبتنی بر پروتکل یکپارچه وجود دارد.

کلیدواژه ها:

روان درمانی آنلاین ، روان درمانی فراتشخیصی ، پروتکل یکپارچه ، اختلال های هیجانی ، روان درمانی مبتنی بر موبایل