نقش حاکمیت شرکتی در بهبود عملکرد مالی شرکت ها

این پژوهش با بهره گیری از روش مرور سیستماتیک و فراتحلیل، در نظر دارد اندازه اثر واقعی هر مولفه کلیدی حاکمیت (استقلال هیئت مدیره، دوگانگی مدیرعامل/رئیس هیئت مدیره، مالکیت نهادی و استقلال کمیته حسابرسی) را بر شاخص های سودآوری، ارزش بازار و نقدینگی شرکت ها برآورد کند و همچنین عوامل نهادی تعدیل کننده را شناسایی نماید. جست وجوی جامع در پایگاه های Scopus، Web of Science، ProQuest ABI/INFORM، SSRN، Emerald Insight و Google Scholar برای مقالات منتشرشده بین ژانویه ۲۰۰۰ تا مه ۲۰۲۴ انجام شد. معیارهای ورود شامل: (۱) مقاله داوری شده کمی، (۲) گزارش رابطه حداقل یک سازوکار حاکمیتی با یک شاخص عملکرد مالی، (۳) اطلاعات کافی برای استخراج اندازه اثر، و (۴) زبان انگلیسی یا فارسی. مقالات نظری، مطالعات موردی منفرد، پایان نامه ها و منابع خاکستری کنار گذاشته شدند. در نهایت ۱۱۲ مطالعه از ۳۲ کشور با روش اثرات تصادفی تحلیل شد. نتایج فراتحلیل نشان داد استقلال هیئت مدیره، جداسازی نقش مدیرعامل/رئیس هیئت مدیره، مالکیت نهادی و استقلال کمیته حسابرسی همگی اثر مثبت و معنادار ولی کوچک تا متوسط بر سودآوری و ارزش بازار دارند (|r|≈۰٫۰۹–۰٫۱۴؛ α<۰.۰۵). شدت اثر به سطح توسعه بازار سرمایه، کیفیت افشا و ساختار مالکیت وابسته است. پیامد عملی آن است که سیاست گذاران باید راهکارهای تقویت استقلال هیئت مدیره و افشا را متناسب با بافت نهادی طراحی کنند و مدیران برای جلب مشارکت سرمایه گذاران نهادی و تفکیک وظایف راهبری، برنامه ریزی نمایند.

کلیدواژه ها:

حاکمیت شرکتی ، عملکرد مالی ، مرور سیستماتیک ، فراتحلیل ، بازارهای نوظهور.