بررسی تحلیلی روش تدریس سخنرانی و نمایش فیلم در آموزش درس «شگفتی های برگ» علوم پایه ششم ابتدایی

انتخاب روش تدریس مناسب در آموزش علوم تجربی، به ویژه در مقطع ابتدایی که دانش آموزان با مفاهیمی نیمه انتزاعی مانند فتوسنتز مواجه می شوند، از اهمیت بالایی برخوردار است. درس «شگفتی های برگ» در پایه ششم ابتدایی، مفاهیمی چون ساختار برگ، تنفس گیاهی و فرآیند فتوسنتز را مطرح می کند که درک آن ها نیازمند به کارگیری روش هایی است که با توان شناختی کودکان هماهنگ باشد. این مقاله با هدف بررسی و تحلیل تطبیقی دو روش رایج تدریس—سخنرانی و نمایش فیلم آموزشی—در تدریس این درس نگاشته شده است.پژوهش حاضر از نوع کیفی و تحلیلی است و با استفاده از تحلیل محتوای مطالعات نظری، پژوهش های تجربی، و ادبیات علمی آموزش علوم انجام شده است. دو روش تدریس بر اساس چهار محور اصلی شامل: جذابیت، درک مفاهیم علمی، فعال سازی یادگیری، و پایداری یادگیری مقایسه شدند.یافته ها نشان می دهد که روش سخنرانی علی رغم کارآمدی در انتقال سازمان یافته ی اطلاعات، در ایجاد درک عمیق مفاهیم زیستی و درگیر کردن دانش آموزان به صورت فعال محدودیت دارد. در مقابل، نمایش فیلم آموزشی، به ویژه زمانی که با فعالیت های تحلیلی پس از مشاهده همراه شود، می تواند فرآیندهای نادیدنی مانند فتوسنتز را ملموس، قابل مشاهده و ماندگار سازد. با این حال، اتکای صرف به هر یک از این روش ها ناکافی است.در نتیجه، این مقاله پیشنهاد می کند که تلفیق هدفمند دو روش، یعنی آغاز درس با نمایش فیلم آموزشی، تبیین و تحلیل فیلم توسط معلم، و جمع بندی مفاهیم به وسیله ی سخنرانی ساختارمند، می تواند اثربخش ترین الگوی تدریس برای مفاهیم پیچیده در دوره ابتدایی باشد. چنین الگویی با نیازهای شناختی، انگیزشی و آموزشی کودکان هماهنگ تر است و به درک مفهومی پایدار کمک می کند.

کلیدواژه ها:

روش تدریس سخنرانی ، فیلم آموزشی ، آموزش علوم تجربی ، شگفتی های برگ ، یادگیری فعال