تحلیل نقش رشا و ارتشا در فرایند جذب سرمایه گذاری خارجی: مطالعه موردی در چارچوب اقتصاد بین الملل

رشا (فساد مالی) و ارتشا (اختلاس) بهعنوان دو پدیده کلیدی در حوزه اقتصاد سیاسی، تاثیرات پیچیدهای بر جریان سرمایهگذاری خارجی دارند. این مطالعه با هدف تحلیل نقش این عوامل در فرایند جذب سرمایهگذاری خارجی، با استفاده از چارچوب نظری اقتصاد نهادی و دادههای تجربی از اقتصادهای نوظهور، نشان میدهد که فساد مالی از یکسو با افزایش هزینههای معاملاتی و کاهش شفافیت، مانع جذب سرمایهگذاریهای بلندمدت و راهبردی میشود. از سوی دیگر، در برخی بسترهای نهادی ضعیف، ممکن است بهعنوان «روغن چرخهای بوروکراسی» عمل کرده و فرایندهای اداری را تسهیل نماید، اما این اثر موقتی و همراه با ریسکهای حقوقی و اعتباری است. با بهکارگیری روششناسی ترکیبی (کیفی-کمی) و مطالعه موردی کشورهایی مانند برزیل، هند و ویتنام، نتایج پژوهش بیانگر آن است که سطح بالای رشا و ارتشا، اعتماد نهادی سرمایهگذاران خارجی را کاهش داده و انحراف منابع مالی به سمت فعالیتهای غیرمولد را تشدید میکند. در مقابل، تقویت حکمرانی شفاف، اصلاح قوانین ضدفساد و ایجاد مکانیسمهای نظارتی چندلایه، میتواند به بهینهسازی جذب سرمایهگذاری خارجی و همسویی آن با اهداف توسعه پایدار بینجامد. این مطالعه بر ضرورت بازتعریف نقش نهادهای حاکمیتی در تعادلبخشی بین جذابیت سرمایهگذاری و مبارزه با فساد تاکید دارد.

کلیدواژه ها:

رشا ، ارتشا ، سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) ، اقتصاد نهادی ، هزینههای معاملاتی ، حکمرانی شفاف.