عروسک باران خواهی نماد طلب باران و بازتولید هویت جمعی

در ایران، باورها و آیین های ما، ریشه در خشکسالی این سرزمین و طلب باران از سوی مردم دارد و ارزش حیاتی باران برای مردم به خصوص کشاورزان و دامداران سبب شده تا زندگی خود را بر محور آب بنا کنند و همیشه در انتظار بارش باران باشند. با توجه به اقلیم های متنوع و گوناگونی فرهنگ ها، از عروسک ها برای مقاصد مختلفی استفاده می شده است. یکی از این مقاصد، طلب باران برای سرزمینی خشک و کم باران بوده که با ساخت عروسک و گردانیدن آن در روستا اتفاق می افتاده است. این عروسک ها، به عنوان بخشی از هویت فرهنگی جامعه ما، کارکرد سرگرمی و انتقال محتوا و پیام، همچنین کارکرد مناسکی و روایت زندگی را دارند. سرگرم کردن بچه ها و جامعه پذیری یک بخش از کارکرد عروسک ها در فرهنگ های مختلف است اما بخش دیگر، اشاعه و انتقال پیام و محتوای معنادار توسط عروسک هاست که بعد پنهان و غیرمادی فرهنگ را شامل می شود. در فرهنگ ایرانی، عروسک ها علاوه بر فرهنگ سازی و اجتماعی کردن کودکان، کارکردهای دیگری دارند. به طوریکه در مناسک و مراسم مختلف، مردم با جان بخشیدن به آن ها، تقاضا و درخواست خود را طلب می کنند که این امر یا به صورت طلسم و جادو، یا به شکل نمایش و عروسک گردانی انجام می شود. مناسک یا مراسم باران خواهی با هدف برکت خواهی در مناطق کویری ایران انجام می شود.

کلیدواژه ها:

باران خواهی ، عروسک بومی ، مناسک ، مراسم ، طلب باران ، برکت خواهی