تحلیل جامعه شناختی شکاف دیجیتال و تاثیر آن بر کیفیت آموزش در مناطق مختلف ایران

شکاف دیجیتال به عنوان یکی از چالش های مهم عصر اطلاعات، به نابرابری در دسترسی به فناوری اطلاعات و ارتباطات و توانایی بهره گیری از آن اشاره دارد. این پژوهش با هدف تحلیل جامعه شناختی شکاف دیجیتال و تاثیر آن بر کیفیت آموزش در مناطق مختلف ایران انجام شده است. روش پژوهش حاضر، تحلیلی-اسنادی است که با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، گزارش های رسمی و پژوهش های پیشین به بررسی این موضوع پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد شکاف دیجیتال در ایران در سه سطح اصلی قابل مشاهده است: نخست، نابرابری در دسترسی به زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات بین مناطق شهری و روستایی؛ دوم، تفاوت در مهارت های دیجیتال معلمان و دانش آموزان در مناطق مختلف؛ و سوم، نابرابری در بهره گیری موثر از فناوری در فرآیند آموزش. این شکاف تحت تاثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی قرار دارد. همچنین، بحران کووید-۱۹ و گسترش آموزش مجازی، ابعاد این نابرابری را آشکارتر و تاثیرات آن را بر کیفیت آموزش عمیق تر کرده است. مناطق محروم، مرزی و روستایی بیشترین آسیب را از شکاف دیجیتال متحمل شده اند. این پژوهش پیشنهاد می کند که برای کاهش شکاف دیجیتال در نظام آموزشی ایران، اقداماتی چون توسعه زیرساخت های فناوری در مناطق محروم، توانمندسازی معلمان و دانش آموزان، طراحی محتوای آموزشی مناسب، و سیاستگذاری جامع و یکپارچه در حوزه عدالت آموزشی و دیجیتالی ضروری است.

کلیدواژه ها:

شکاف دیجیتال ، نابرابری آموزشی ، فناوری اطلاعات و ارتباطات ، عدالت آموزشی ، آموزش مجازی ، ایران