چگونه توانستم از طریق آموزش هوش هیجانی، میزان رفتارهای پرخاشگرانه و تعارضی دانش آموزم را کاهش بدهم: یک مطالعه ی اقدام پژوهی.

هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های هوش هیجانی در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه و تعارضی یکی از دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی در شهر ارومیه به انجام رسیده است. روش-پژوهش: این مطالعه در چارچوب رویکرد اقدام پژوهی طراحی شده که از جمله روش های کارآمد در حل مسائل واقعی کلاس درس به ویژه برای معلمان محسوب می شود. یافته های پژوهش: مساله اصلی پژوهش، شناسایی راهکاری موثر برای کاهش رفتارهای ناسازگار از قبیل پرخاشگری کلامی، فیزیکی و مخالفت با قوانین آموزشی بود که موجب اختلال در نظم کلاس، تضعیف روابط اجتماعی و کاهش انگیزه یادگیری دانش آموز شده بود. در گام نخست، گردآوری داده های اولیه از طریق مشاهده مستقیم، مصاحبه با والدین، معلمان قبلی و کادر مدرسه انجام شد. سپس با تحلیل داده ها و مطالعات نظری، آموزش مهارت های هوش هیجانی به عنوان راهکار اصلی انتخاب گردید. این آموزش ها شامل محورهایی چون: شناسایی احساسات، کنترل خشم، همدلی، حل مسئله، گفت وگوی سازنده و شناخت موقعیت های تحریک آمیز بود. برای تحقق این هدف، مجموعه ای از فعالیت های آموزشی خلاقانه شامل بازی های گروهی، نقاشی، نمایش، انشای احساسی، خاطره نویسی و طراحی چهار نوع فلش کارت تخصصی تدوین و اجرا شد. همزمان، جلساتی منظم با والدین جهت همسو سازی محیط خانه با مداخلات مدرسه برگزار گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل از ارزشیابی نهایی با استفاده از مشاهدات، مصاحبه های مجدد و بررسی پیشرفت های تحصیلی و رفتاری دانش آموز، نشان از موفقیت آمیز بودن مداخله داشت. رفتارهای پرخاشگرانه و تعارضی دانش آموز به شکل محسوسی کاهش یافت، روابط اجتماعی وی بهبود یافت و توانایی او در درک و مدیریت هیجانات شخصی و دیگران تقویت شد. همچنین، نتایج نشان داد که ایجاد فضای امن عاطفی در کلاس درس از طریق آموزش هوش هیجانی، نقش مهمی در بهبود سلامت روانی، کیفیت یادگیری و تعاملات اجتماعی دانش آموزان دارد. در نهایت، این پژوهش بیانگر آن است که مداخلات مبتنی بر آموزش هوش هیجانی، نه تنها در کاهش رفتارهای ناسازگار موثرند، بلکه در پرورش مهارت های فردی و اجتماعی دانش آموزان نیز نقش کلیدی ایفا می کنند. با این حال، تاکید می شود که اثربخشی این آموزش ها تحت تاثیر عوامل فرهنگی، مشارکت والدین و ساختار حمایتی مدرسه قرار دارد و برای تداوم نتایج، پیگیری های بلندمدت و حمایت های سازمانی ضروری است.

کلیدواژه ها:

آموزش هوش هیجانی ، پرخاشگری ، رفتارهای تعارضی ، دانش آموز ، معلم