بررسی تاثیر زبان ها وگویش ها در فرآیند یادگیری وآموزش به دانش آموزان

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر زبان ها و گویش ها در فرآیند یادگیری و آموزش دانش آموزان، با رویکرد مروری و تحلیلی انجام شده است. با توجه به وجود تنوع زبانی گسترده در ایران و کشورهای چندقومیتی، این مسئله اهمیت خاصی در حوزه سیاست گذاری آموزشی دارد. در این مطالعه، منابع و مستندات علمی مرتبط بین سال های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۳ از پایگاه های داخلی نظیر «سیویلیکا»، «نورمگز» و «ایرانداک» و همچنین منابع نظری بین المللی از سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ مورد تحلیل قرار گرفتند.یافته ها نشان می دهد که زبان مادری و نحوه مواجهه نظام آموزشی با آن، نقش کلیدی در موفقیت یا شکست تحصیلی دانش آموزان ایفا می کند. عدم تطابق زبان مادری با زبان آموزش رسمی (فارسی)، به ویژه در سال های آغازین مدرسه، منجر به افت تحصیلی، ناتوانی در درک مفاهیم درسی و کاهش مشارکت آموزشی می شود. از سوی دیگر، دوزبانگی در صورتی که با سیاست های آموزشی هوشمندانه همراه باشد، می تواند منجر به تقویت مهارت های شناختی، زبانی و اجتماعی دانش آموزان گردد.در این راستا، پژوهش به ضرورت بازنگری در سیاست های آموزشی، طراحی برنامه های درسی چندزبانه، آموزش معلمان نسبت به حساسیت های زبانی–فرهنگی، و گسترش دوره های پیش دبستانی با رویکرد زبان محور تاکید دارد. همچنین، لزوم اصلاح نظام ارزشیابی و تدوین محتوای آموزشی متناسب با بافت های زبانی مختلف به عنوان راهکارهای عملی برای ارتقای عدالت آموزشی پیشنهاد شده است.این مطالعه بر آن است تا نگاهی علمی و واقع گرایانه به مسئله زبان در آموزش وپرورش داشته باشد و گامی در جهت همگرایی فرهنگی و ارتقاء کیفیت یادگیری در جامعه ای چندزبانه بردارد.

کلیدواژه ها:

زبان مادری ، دوزبانگی ، یادگیری ، آموزش ابتدایی ، عدالت آموزشی ، تنوع زبانی ، سیاست گذاری در آموزش