جایگاه نقش دستوری ردیف در غزلیات خواجوی کرمانی

ردیف در ساختار غزل فارسی نقشی فراتر از تکرار صرف واژگان دارد؛ این عنصر به مثابه کاتالیزوری برای ایجاد یکپارچگی معنایی، آهنگین سازی ساختار دستوری و تاکید بر عواطف شاعرانه عمل می کند. در این مقاله، پس از ارائه مبانی نظری زبان شناختی و عروضی ردیف، به تحلیل نمونه هایی از غزلیات خواجوی کرمانی می پردازیم تا نقش دستوری و تاثیر آن در بافت معنایی و موسیقایی آشکار شود. یافته ها نشان می دهد که ردیف افزون بر ایجاد ساختار هم پیوند، با بازی های دستوری (تغییر ترتیب اجزا، حذف یا تکرار کلمات) زمینه ساز غنا و ژرفای بیشتر مفهومی شعر است. در پایان، راهکارهایی برای پژوهش های آینده و آموزش فنون تحلیل ردیف در غزل فارسی ارائه می شود.

کلیدواژه ها:

ردیف ، غزل فارسی ، تحلیل دستوری ، خواجوی کرمانی ، هم پیوندی معنایی ، عروض و قافیه.