پژوهشی در فرش بافی دوره تیمور و شاهرخ بر اساس منابع تاریخی

درباره فرش بافی در دوره تیموریان، پرسش هایی بی پاسخ وجود دارد، زیرا فرش سالم و کاملی از این دوره به دست نیامده است. اطلاعات درباره فرش های تیموری بر پایه گمانه هایی است که از نسخه های مصور، تاریخ نامه ها، سفرنامه ها و جغرافی نامه ها حاصل شده و شناختی محدود ارائه می دهد. این پژوهش می کوشد پاسخگوی این پرسش ها باشد: ۱. جایگاه و کاربرد فرش بافی در دوره تیمور و شاهرخ بر پایه منابع تاریخی چگونه بوده است؟ ۲. مواد اولیه مورد استفاده در بافت فرش های دوره تیمور و شاهرخ چه بوده اند؟ ۳. چه هنرمندانی در شکل گیری و توسعه هنر فرش بافی در دوره تیمور و شاهرخ نقش داشته اند؟ هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل جایگاه و تحولات فرش بافی در دوره تیمور و شاهرخ با تکیه بر متون تاریخی است. پژوهش حاضر از روش تفسیری-تاریخی و رویکرد تحلیلی بهره برده و کوشیده با تحلیل داده های تاریخی در حوزه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، روایتی منسجم از وضعیت فرش بافی دوره تیموری ارائه نماید. یافته ها نشان می دهد که فرش بافی در این دوره هنری برجسته و تحت تاثیر تحولات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بوده است. در این دوره، فرش های نفیس و تزیینی جایگاهی ویژه در کاخ ها و محافل درباری داشتند و به عنوان نمادی از تجمل استفاده می شدند. نگارگران نیز با طراحی نقشه های فرش، نقشی اساسی در ارتقای سطح فنی و زیبایی شناختی این هنر ایفا می کردند. در دوره شاهرخ، حمایت های درباری به گسترش فرش بافی انجامید و تلفیق سبک های گوناگون به ارتقای کیفیت فنی و هنری فرش ها کمک کرد. میراث فرش بافی دوره تیموریان تاثیری عمیق بر دوره های بعد، به ویژه صفوی نهاد و زمینه ساز تحولات عمده در این هنر شد.

کلیدواژه ها:

دوره تیموریان ، منابع تاریخی ، فرش بافی ، تیمور ، شاهرخ