اثربخشی واقعیت درمانی و توانمندسازی روان شناختی در کاهش افکار خودکشی نوجوانان: یک مطالعه نیمه آزمایشی

خودکشی یکی از چالش های مهم سلامت روان در نوجوانان است که به عوامل متعددی از جمله احساس درماندگی و ناتوانی در حل مشکلات مرتبط است. هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی واقعیت درمانی و توانمندسازی روان شناختی در کاهش افکار خودکشی نوجوانان بود. روش: این پژوهش یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ ساله دارای افکار خودکشی در شهر تهران بود که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ۶۰ نوجوان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۳۰ نفر) و کنترل (۳۰ نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش ۱۰ جلسه واقعیت درمانی و برنامه توانمندسازی روان شناختی دریافت کرد، در حالی که گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از مقیاس افکار خودکشی بک (BSSI) و پرسشنامه توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر (۱۹۹۵) جمع آوری شد و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که واقعیت درمانی و توانمندسازی روان شناختی به طور معناداری افکار خودکشی را کاهش داد (p < ۰.۰۰۱) و توانمندسازی روان شناختی را افزایش داد (p < ۰.۰۰۱). همچنین، این تاثیر در مرحله پیگیری یک ماهه حفظ شد. علاوه بر این، بین افزایش توانمندسازی و کاهش افکار خودکشی رابطه معکوس معناداری وجود داشت (r = -۰.۶۸, p < ۰.۰۰۱). نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که واقعیت درمانی و توانمندسازی روان شناختی می توانند به عنوان یک رویکرد موثر در کاهش افکار خودکشی نوجوانان مورد استفاده قرار گیرند. این مداخله از طریق افزایش احساس کنترل بر زندگی، مسئولیت پذیری و امید به آینده، به نوجوانان کمک کرد تا راهکارهای سالم تری را برای مقابله با مشکلات انتخاب کنند. بر این اساس، پیشنهاد می شود که این مداخلات در مدارس، مراکز مشاوره و برنامه های پیشگیری از خودکشی نوجوانان اجرا شود.

کلیدواژه ها:

واقعیت درمانی ، توانمندسازی روان شناختی ، افکار خودکشی ، نوجوانان