جایگاه زن در ادبیات فارسی: از اسطوره تا واقعیت

مقاله حاضر با هدف واکاوی سیر تحول جایگاه زن در ادبیات فارسی، از اسطوره های آغازین تا متون ادبی معاصر، نگاشته شده است. در این راستا، با رویکردی تحلیلی-توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، بازنمایی های مختلف زن در انواع متون ادبی از جمله اسطوره ها، شعر کلاسیک، متون عرفانی، داستان های مشروطه و آثار معاصر مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که زن در اسطوره های کهن، جایگاهی نمادین و گاه الوهی داشته اما در متون کلاسیک ادبی، اغلب به عنوان معشوقی فاقد فردیت یا عنصر تعلیمی نقش آفرینی کرده است. در دوره های متاخر، به ویژه از عصر مشروطه به بعد، زن از موضوعی برای توصیف به سوژه ای برای سخن گفتن تبدیل شده و با ورود نویسندگان زن و شاعران معترض، هویت زنانه به شکلی آگاهانه و انتقادی در ادبیات بازتاب یافته است. این مطالعه بر پیوستار تاریخی بازنمایی زن تاکید داشته و نتیجه می گیرد که ادبیات فارسی، به رغم فراز و فرودهای تاریخی، ظرفیت آن را دارد که بستری برای بازتعریف جایگاه زن در متن جامعه امروز فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

زن ، ادبیات فارسی ، بازنمایی ، شعر کلاسیک ، ادبیات معاصر ، اسطوره