تحلیل روند تغییرات بارش سالانه استان زنجان در چهار دهه اخیر و پیش بینی اثرات آتی ناشی از تغییرات اقلیمی

این پژوهش به تحلیل روند تغییرات بارش سالانه در استان زنجان طی دوره ۱۳۶۵ تا ۱۴۰۳ و ارزیابی اثرات آتی تغییر اقلیم بر منابع آبی تا سال ۲۰۶۴ می پردازد. فرضیه تحقیق بر کاهش تدریجی میانگین بارش سالانه و افزایش شدت رویدادهای بارشی حدی استوار است. داده های بارش از ۳۱ ایستگاه هواشناسی و داده های ماهواره ای گردآوری شد. روش تحقیق شامل تحلیل روند با استفاده از آزمون من-کندال، تولید منحنی های شدت-مدت-فراوانی (IDF)، و شبیه سازی هیدرولوژیکی می باشد. نتایج نشان می دهد میانگین بارش سالانه از ۳۲۰ میلی متر در دهه ۱۳۶۵–۱۳۷۴ به ۲۷۵ میلی متر در دهه ۱۳۹۵–۱۴۰۳ کاهش یافته است. تحلیل شدت بارش های رگباری ۶۰ دقیقه ای مقادیر بین ۴.۱ تا ۴.۷ میلی متر بر ساعت را نشان داد و منحنی هایIDF برای دوره های بازگشت ۲، ۵ و ۱۰ ساله استخراج شدند. بر اساس مدل های پیش بینی تغییر اقلیم، کاهش ۱۲ تا ۲۰ درصدی بارش تا سال ۲۰۶۴ محتمل است. این تغییرات لزوم بازنگری در طراحی زیرساخت های هیدرولوژیکی و مدیریت منابع آب را آشکار می سازد. راهکارهای پیشنهادی شامل تغذیه مصنوعی آبخوان ها، مدیریت بهینه رواناب و اصلاح الگوی کشت می باشد.

کلیدواژه ها:

تغییرات اقلیمی ، بارش سالانه ، مدیریت منابع آب ، زنجان