بررسی نقش تزئینات در شکل گیری مفهوم فضا در معماری شهری معاصر

در بستر معماری شهری معاصر، فضا تنها به عنوان ساختاری کالبدی در نظر گرفته نمی شود، بلکه به عنوان محصولی چندوجهی که در آن عوامل اجتماعی، فرهنگی و ادراکی به صورت پویا درهم تنیده اند، شناخته می شود. در این میان، تزئینات معماری، که در بسیاری از گفتمان های طراحی معاصر به حاشیه رانده شده اند، بار دیگر به عنوان عناصری معنادار در ساختار فضایی شهر مطرح می گردند. این پژوهش با هدف واکاوی جایگاه مفهومی و عملکردی تزئینات در شکل دهی به ادراک فضایی و معنا در معماری شهری امروز انجام شده است.در ابتدا، مفاهیم بنیادین مرتبط با تزئین، فضا و تجربه زیسته در محیط شهری مورد بررسی نظری قرار گرفته و سپس با بهره گیری از رویکردی تحلیلی–مفهومی، نقش تزئینات به عنوان زبان بصری حامل معنا تحلیل می گردد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که تزئینات، برخلاف تصور رایج مبنی بر فرعی یا صرفا زیبایی محور بودن، می توانند در ایجاد حس مکان، بازآفرینی هویت فرهنگی، و تقویت خاطره جمعی در فضاهای شهری نقشی محوری ایفا کنند.همچنین، این عناصر قادرند به عنوان رسانه هایی غیرکلامی، با مخاطبان شهری ارتباط برقرار کرده و از خلال فرم، رنگ، الگو و نشانه، لایه هایی از معنا و تاریخ را در بطن فضا حک کنند. این کیفیت، فضا را از حالت خنثی و بی هویت خارج کرده و آن را به بستری برای کنش های فرهنگی، ارتباطات اجتماعی و تعاملات انسانی بدل می سازد.در پایان، مقاله بر ضرورت بازتعریف نقش تزئینات در گفتمان معماری شهری معاصر تاکید دارد و استفاده آگاهانه از آن ها را نه یک انتخاب فرعی، بلکه بخشی ضروری از فرایند طراحی فضاهای شهری معنادار می داند

کلیدواژه ها:

تزئینات ، فضای شهری ، معماری معاصر ، هویت فضایی ، تجربه ادراکی