درس پژوهی: احساسات ما (مطالعات اجتماعی پنجم)

یکی از راهکارهای عملیاتی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گسترش فرهنگ تفکر و پژوهش محوری و ایجاد شبکه های فعال پژوهشی در نظام تعلیم و تربیت است تا نظام آموزشی با تحولات جهانی در عرصه های علمی، فنی، فناوری و...همگام باشد. این راهکار نیازمند معلمانی خردمند، متدین، خلاق و نوآوری است که روحیه ی کنجکاوی و پژوهشگری داشته باشند و از روش های نوین در فرآیند یاددهی- یادگیری استقبال کنند تا بتوانند دانش آموزانی پژوهشگر تربیت نمایند. یکی از روش هایی که امروزه اکثر نظام های آموزشی دنیا برآن متمرکز شده اند، فرآیند درس پژوهی است که موجب پرورش حرفه ای معلم می شود. لذا در این پژوهش سعی شده است مشارکت و علاقه دانش آموزان کلاس پنجم در درس مطالعات اجتماعی با استفاده از فرآیند درس پژوهی مورد بررسی قرار گیرد که در ابتدا با همکاری گروه درس پژوه به بررسی مسئله مورد نظر پرداخته و سپس سوالات پژوهشی در کلاس درس را تبیین نموده و پس از تشکیل جلسات متعدد گروه درس پژوه، نقشه ی ذهنی محتوا تهیه گردید و پس از آن طرحی برای اجرای پژوهش مشارکتی در آموزش مطالعات اجتماعی مبحث احساسات ما به دانش آموزان پیشنهاد شد. پس از بررسی طرح پیشنهادی و رفع اشکالات احتمالی، آن را به اجرا گذاشته و در نهایت به ارزیابی و بازبینی فرآیند عمل پرداخته شد. در ارزیابی و نقد، اشکالات و ایرادات جزئی از سوی گروه درس پژوه مطرح گردید که با توجه به برخی از ایرادات وارد شده و تحقق شایستگی های لازم طرح درس و اجرای آن مجددا پیاده سازی گردید. در پایان به نگارش گزارش روایتی از کلیه ی مراحل پرداخته شده که امید است چراغی باشد فرا راه معلمانی دلسوز، آنانی که شاید یکی از دغدغه هایشان، آموزش هرچه بهتر و جذاب تر مطالعات اجتماعی به دانش آموزان باشد. پژوهش حاضر از نوع درس پژوهی می باشد و یک پژوهش کیفی است. موضوع درس پژوهی مبحث احساسات ما در کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم می باشد. این پژوهش با هدف افزایش یادگیری دانش آموزان در این موضوع درسی و توسعه حرفه ای افراد شرکت کننده در پژوهش صورت گرفته است. درس پژوهی در این مبحث که پیش نیاز بحث های اساسی دیگر در کتاب مطالعات اجتماعی می باشد، توسط اعضای گروه درس پژوهی در پایه پنجم انجام شده است. نتایج به دست آمده پس از انجام فرایند درس پژوهی نشان داد که انجام این فرایند باعث افزایش فعالیت دانش آموزان در کلاس درس شده است و در اجرای مجدد آگاهی دانش آموزان در مبحث احساسات ما در کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم نسبت به اجرای شماره ۱ افزایش داشته است و همچنین این فرایند منجر به توسعه دانش حرفه ای معلمان شرکت کننده در تیم درس پژوهی شده است.

کلیدواژه ها:

اقدام پژوهی ، تدریس مشارکتی ، درس پژوهی.