بررسی و طبقه بندی علل تاخیر در پروژه های زیربنایی مبتنی بر BOT

در دنیای امروزی ، از جمله موانع و مشکلات پیش روی پروژه ها، ریسک های قراردادی هستند و قرارداد های BOT نیز مانند سایر قرارداد ها با این گونه ریسک ها مواجه اند . این ریسک ها که طرفین قرارداد را تحت تاثیر قرار می دهند ، با ذات و ماهیت این پیمان ها مرتبط بوده و می توانند سبب ایجاد تاخیر در تکمیل و اختتام این نوع پروژه ها گردند . شرکت های پروژه محور برای کسب توانایی مقابله با این ریسک ها ، لازم است تا شناخت مناسبی از نوع و منشا این ریسک ها داشته باشند . لذا وجود ابزار های مناسبی که بتواند این شرکت ها را در این مهم یاری رساند ، بسیار ضروری خواهد بود . هدف این پژوهش نیز که شناسایی ، طبقه بندی و در نهایت اولویت بندی این علل تاخیر (ریسک ها) است ، به دنبال پاسخ دهی به سه سوال اصلی می باشد که عبارتند از : "علل تاخیر در پروژه های BOT کدامند ؟"، " هر یک از این علل بیشتر در کدام یک از مراحل انجام پروژه های BOT به وقوع می پیوندند ؟" و" اولویت بندی این علل با استفاده از روش AHP چگونه است؟ " برای این مقصود پژوهش حاضر با استفاده از دو پرسشنامه ، (شماره یک بر اساس طیف لیکرت و شماره دو بر اساس استاندارد AHP) اقدام به شناسایی علل تاخیر در پروژه های BOT و اولویت بندی آن ها نموده است ( در مرحله اول علل تاخیر پر تعداد در پروژه های زیر بنایی مبتنی بر BOT در ایران شناسایی شده و در مرحل بعدی این علل با استفاده از روش AHP و نرم افزار Expert choice در طی یک جدول اولویت بندی شده اند ) که از جمله مهم ترین آن ها می توان به " تغییر قوانین ، مقررات ، وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور" ، " مداخله کارفرما یا وام دهندگان " و ... اشاره نمود . امید است که شرکت های علاقه مند و کم تجربه با استفاده از نتایج این پژوهش شناخت بیشتری از این علل پیدا کرده و اقدامات پیشگیرانه و مقابله ای موثری را در مواجهه با این علل اتخاذ نمایند.

کلیدواژه ها:

پروژه های زیربنایی - سیستم ساخت ، بهره برداری ، انتقال - تاخیر - فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) - نرم افزار Expert choice