مطالعه نظام مند چشم اندازهای کلان در برنامه راهبردی دانشگاه ها: براساس پژوهش های منتشر شده

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی چشم اندازهای کلان در برنامه راهبردی دانشگاه­ها انجام شد. روش: رویکرد پژوهش، کیفی و روش آن، مطالعه نظام­مند از نوع تلفیقی بود. جامعه آماری پژوهش شامل پژوهش­ها و مطالعات انجام شده داخلی و خارجی در بازه زمانی ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۳ و ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ در حوزه چشم اندازهای کلان در برنامه راهبردی دانشگاه­ها بود که با کلیدواژه­های مشخص و در پایگاه­های اطلاعاتی داخلی و خارجی مانند پایگاه مجلات تخصصی نور، بانک اطلاعات نشریات کشور (مگیران)، مرجع دانش (سیویلیکا)، پایگاه گنج و موتور جستجوی علمی فارسی­(علم نت) و پایگاه­های خارجیIJET  و Google scholar،Eric،Scopus،Science direct به جمع­آوری آن ها پرداخته شد که جمعا ۱۳۸ مطالعه انتخاب و موردبررسی قرار گرفت. از میان مطالعات پس از چندین مرحله غربالگری بر اساس بررسی عنوان، چکیده و محتوای پژوهش، ۳۴ واحد مطالعاتی انتخاب و بررسی شد. داده­ها نیز از طریق تحلیل محتوا کدگذاری و تحلیل شد. یافته: نتایج به دست آمده ابتدا در مرحله کدگذاری باز نشان داد؛ ۵۷ چشم انداز کلان در برنامه راهبردی دانشگاه­ها احصاء شده که بر اساس نتایج کدگذاری محوری به شش مقوله­ اصلی؛ چشم انداز آموزشی، چشم انداز پژوهشی، چشم انداز پرورش منابع انسانی و توسعه رهبران، چشم انداز تبدیل شدن به دانشگاه برتر و الگو، چشم انداز بین المللی­سازی آموزش عالی/ جهانی بهتر و مسئولیت اجتماعی دانشگاه طبقه­بندی شد که در مرحله انتخابی نیز چشم اندازهای موردنظر بر اساس ماهیت آموزش عالی به دو مقوله­ اصلی؛ چشم اندازهای ماموریتی و چشم اندازهای عملیاتی طبقه­بندی گردید. نتیجه­گیری: حکمرانی آکادمیک با هدف طراحی ماموریت می­تواند به­عنوان یک منبع ارزشمند در تدوین، توسعه و اجرای راهبردها و سیاست­های راهبردی در دانشگاه­ها توسط سیاست گذاران آموزش عالی مورداستفاده قرار گیرد و از آن می­توان به­عنوان مبنایی برای ارزیابی و بهبود شیوه­های حکمرانی در آموزش عالی و نقشه راهی برای تحول و توسعه دانشگاه­ها بهره گرفت.

کلیدواژه ها:

macro-visions ، strategic plan ، University ، systematic study. ، چشم اندازهای کلان ، برنامه راهبردی ، دانشگاه­ ، مطالعه نظام­مند.