روح سرگردان یا بلبل سرگشته افسانه ها: بررسی تطبیقی قصه «بلبل سرگشته» و «درخت بادام»

ادبیات عامه با عناصر و مولفه های متنوع از برجسته ترین موضوعات مطالعه در حوزه ادبیات تطبیقی به شمار می آید. قصه «بلبل سرگشته» و رد پای آن در آثار ادبی جهان، به ویژه در قصه «درخت بادام»، از منظر گزاره های ادبیات تطبیقی و ریخت شناسی قصه ها، مطابق آن چه ولادیمیر پراپ در مبحث کارکردها و کنش های قصه های پریان انجام داده است و البته با نگاهی به موضوع تقابل های دوگانه لوی استراوس و دیگر ساختارگرایان، ظرفیت بالا و بی نظیری دارد. پژوهش حاضر با این رویکرد تطبیقی به این نتیجه می رسد که برجسته ترین صفت قصه ها و دیگر روایت های شفاهی در خلق اولیه تجلی ذهن ناخودآگاه جمعی و خاستگاه اغلب آنها نیز شرقی است که در نقل سینه به سینه و گذر و گذار با ترجمه، بازنویسی، تقلید و اقتباس، در میان اقوام، با ظاهری دگرگونه، بروز و ظهور کرده اند.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، ادبیات عامه ، ریخت شناسی پراپ ، بلبل سرگشته ، درخت بادام