فرهنگ بسامدی فارسی؛ اثری نیازمند ویرایش یا تالیف دوباره؟

مجموعه «فرهنگ های بسامدی راتلج»، تا به امروز، دست کم در پانزده عنوان منتشر شده و جمعا مشتمل بر چهارده زبان است. این مجموعه، که از سوی انتشارات راتلج (گروه تیلور و فرانسیس) منتشر شده، به ویژه در میان کسانی که در زمینه تدوین «فرهنگ های بسامدی» و/ یا «زبان شناسی پیکره ای» پژوهش می کنند، معروفیت جهانی یافته  است. هریک از کتاب های این مجموعه در قالب فرهنگی بسامدی و برپایه پیکره های زبانی غالبا مستقل تدوین شده  است. بیشتر فرهنگ ها هرکدام ۵۰۰۰ مدخل اصلی/ سرمدخل/ بن واژه دارند و بخش اعظم متن هر کتاب را فهرست این واژه ها به ترتیب بسامد و از پربسامدترین به کم بسامدترین واژه تشکیل می دهد. مبنای چینش واژه ها اساسا بسامد خام یا بسامد مطلق نیست، بلکه شاخص پراکنش هریک از واژه ها نیز مد نظر بوده  است. بلافاصله پس از فهرست بسامدی، فهرست الفبایی واژه ها به ترتیب الفبای زبان هر فرهنگ آمده است. فهرست های واژگانی موضوعی (در جعبه های مستقل و در لابه لای صفحات بخش اصلی اثر، یعنی فهرست بسامدی) و نمایه هویت های دستوری/ اجزای سخن/ پاره های گفتار نیز بعد از آن قرار گرفته اند. پیش از بخش اصلی، یعنی فهرست بسامدی مدخل ها، عموما پیش گفتاری به قلم مارک دیویس (دبیر مجموعه)، سپس مقدمه ای به قلم مولفان فرهنگ (به علاوه منابع مقدمه)، و چند فقره دیگر آمده است.فرهنگ بسامدی فارسی در سال ۲۰۱۷ م منتشر شد و چاپ دوم آن در ۲۰۱۸ م انتشار یافت. نگارندگان، در مقاله حاضر، پس از معرفی اجمالی مجموعه، به معرفی و نقد این اثر پرداخته اند و نشان داده اند که اشکالات و معایب آن، هم از نگاه روش شناختی و هم ازنظر موردی، چندین برابر محاسن آن است.

کلیدواژه ها:

فرهنگ بسامدی ، زبان شناسی پیکره ای ، بسامد واژگانی ، فرهنگ نویسی ، فرهنگ لغت ، فرهنگ های بسامدی راتلج