زمینه ها و نتایج حضور نقطویان ایرانی در دربار گورکانیان هند

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 619

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NFAPLL-22-4_002

تاریخ نمایه سازی: 27 اردیبهشت 1404

چکیده مقاله:

: جنبش نقطویه یکی از جریان های مذهبی توانمند بود که به سبب برخورداری از بن مایه های عرفانی، به سرعت در ایران عصر صفوی توسعه یافت. این تحقیق که به روشی توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته، نشان می دهد که شماری از نقطویان مهاجر به دربار گورکانیان، موفقیت های این مکتب را در هند تداوم بخشیده، خدماتی را به فرهنگ شبه قاره عرضه نمودند. یافته ها حاکی از آن است که عزیمت نخبگان نقطوی از ایران، ابتدا در بستر تقابل با حاکمان و فقهای صفوی آغاز شد و سپس، در زمینه تعامل با حکمرانان و وزرای گورکانی ادامه یافت. در پرتو حمایت های پادشاهانی چون اکبر و جهانگیر بعضی نقطویان فرهیخته به مدارج درباری بالا رسیدند و در برابر، به حمایت فکری از سلاطین گورکانی پرداختند. گرچه فعالیت مهاجران نقطوی در دربار گورکانیان سرانجام با دخالت فقها متوقف گردید، در همین دوران کوتاه نیز آنان منشا تاثیراتی مفید و ماندگار بودند و به ویژه در بخش ادبیات، چهره های نامبردار نقطوی با سرودن اشعار فراوان، سبک هندی را غنا بخشیدند و جایگاه زبان و ادب فارسی را در شبه قاره تثبیت کردند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

حسین باقری

گروه ادیان و عرفان، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی، تهران، ایران

علیرضا ابراهیم

گروه ادیان و عرفان، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی، تهران، ایران) (نویسنده مسئول)

زهرا ابراهیمی

گروه ادیان و عرفان، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم انسانی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آژند، یعقوب، تاریخ ایران: دوره تیموریان، جامی، تهران، ۱۳۷۹ ...
  • آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، مصنفات شیعه، آستان قدس رضوی، مشهد، ۱۳۷۲ ...
  • احمد تتوی و دیگران، تاریخ الفی، بی نا، بی جا، ...
  • اسپیر، پرسیوال، تاریخ هند، ترجمه همایون صنعتی زاده، ادیان، قم، ...
  • اسکندربیگ ترکمان، تاریخ عالم آرای عباسی، دارالطباعه آقا سید مرتضی، ...
  • اسماعیل زاده، یوسف، «آثار حیاتی گیلانی»، آینه پژوهش، ش ۱۱۶-۱۱۷، ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن، تاریخ منتظم ناصری، دنیای کتاب، تهران، ۱۳۶۳ ...
  • اقبالی، معظمه، شعر و شاعری در آثار خواجه نصیرالدین طوسی، ...
  • اوحدی بلیانی، تذکره عرفات العاشقین و عرصات العارفین، به کوشش ...
  • باستانی پاریزی، محمدابراهیم، سیاست و اقتصاد در عصر صفوی، صفی ...
  • بداونی، عبدالقادر بن ملوک شاه، منتخب التواریخ، به تصحیح مولوی ...
  • بهار، محمدتقی، سبک شناسی، امیرکبیر، تهران، ۱۳۵۶ ...
  • تقی الدین کاشانی، خلاصهالاشعار و زبدهالافکار (بخش کاشان)، به کوشش ...
  • جعفریان، رسول (۱)، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، ...
  • (۲)، میراث اسلامی ایران، دفتر اول، کتابخانه آیت‎الله مرعشی، قم، ...
  • جهانگیر گورکانی، جهانگیرنامه، به کوشش محمد هاشم، بنیاد فرهنگ ایران، ...
  • حاجی خلیفه، کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون، دار ...
  • حر عاملی، نقدی جامع بر تصوف، ترجمه عباس جلالی، انصاریان، ...
  • حسنی لکهنوی، عبدالحی، نزهه الخواطر و بهجه المسامع و النواظر، ...
  • حسینی خاتون آبادی، سید عبدالحسین، وقایع السنین و الاعوام، اسلامیه، ...
  • حسینی فسایی، حسن، فارسنامه ناصری، تصحیح و تحشیه منصور رستگار ...
  • حیدر آملی، المقدمات من کتاب نص النصوص فی شرح فصوص ...
  • خورشاه بن قباد، تاریخ ایلچی نظام شاه، انجمن آثار و ...
  • دفتری، فرهاد، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره ای، ...
  • ذکاوتی قراگزلو، علیرضا، جنبش نقطویه، ادیان، قم، ۱۳۸۳ ...
  • رضازاده لنگرودی، رضا، «پسیخانی، محمود»، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر ...
  • روملو، حسن بیگ، احسن التواریخ ، اساطیر، تهران، ۱۳۸۴ ...
  • شاه نعمت الله ولی، رساله علم حروف و جفر و ...
  • شیمل، آنه ماری، در قلمروی خانان مغول، ترجمه فرامرز نجد ...
  • صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات در ایران، فردوس، تهران، ۱۳۵۵ ...
  • طهماسب صفوی، تذکره شاه طهماسب، به اهتمام عبدالشکور، کاویانی، تهران، ...
  • عزیز احمد، «اندیشه های سیاسی و دینی شیخ احمد سرهندی»، ...
  • غفاری کاشانی، احمد بن محمد، تاریخ نگارستان، تصحیح مرتضی مدرس ...
  • فخرالزمانی قزوینی، عبدالنبی، تذکره میخانه، ب‍ه اه‍ت‍م‍ام اح‍م‍د گ‍ل‍چ‍ی‍ن م‍ع‍ان‍ی ...
  • فلاحتی موحد، مریم، «دین الهی»، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر ...
  • قراگزلو، محمدجعفرخا ن ، رساله العقائد المجذوبیه، رودکی، تهران، ۱۳۶۲ ...
  • کیا، صادق، نقطویان یا پسیخانیان، اساطیر، تهران، ۱۳۹۲ ...
  • کیخسرو اسفندیار، دبستان المذاهب، گلشن، تهران، ۱۳۶۲ ...
  • گلچین معانی، احمد،کاروان هند، آستان قدس رضوی، مشهد، ۱۳۶۹ ...
  • مجلسی، محمدباقر، رجعت، با مقدمه و تصحیح و حواشی ابوذر ...
  • مردانی، فیروز، «سیری در مناسبات فرهنگی ایران و هند (از ...
  • مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی، آستان قدس رضوی، مشهد، ۱۳۷۵ ...
  • مشهدی، محمدامیر و یعقوب فولادی، «طنز در غزل های غزالی ...
  • معصوم علیشاه، طرائق الحقایق، به کوشش محمدجعفر محجوب، بارانی، تهران، ...
  • میرخواند، محمد بن خاوندشاه، روضهالصفا، بی نا، بی جا، بی ...
  • نصیری، محمدرضا، اثرآفرینان، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، ۱۳۸۴ ...
  • نفیسی، سعید، تاریخ نظم و نثر در ایران، فروغی، تهران، ...
  • نورالله شوشتری، مجالس المومنین، اسلامیه، تهران، ۱۳۷۷ ...
  • نهرو، جواهر لعل، نگاهی به تاریخ جهان، ترجمه محمود تفضلی، ...
  • وحید قزوینی، محمدطاهر بن حسین، تاریخ جهان آرای عباسی، مقدمه، ...
  • Doniger, W, Karma and Rebirth in Classical Indian Traditions, The ...
  • Harrison , John, Akbar and the Mughal Empire, Harrap, Great ...
  • Kohli, P, A Short History Of Akbar And Mughal Administration ...
  • Krishnamurti, R, Akbar: the Religious Aspect, Maharaja Sayajirao University of ...
  • Sharma, S, Religious Policy Of The Mughal Emperors, Asia Publishing ...
  • نمایش کامل مراجع