مسئولیت مدنی پزشکان و مراکز درمانی در قبال بیماران

چکیده : مسئولیت مدنی پزشکان و مراکز درمانی از بنیادی ترین مباحث حقوق پزشکی معاصر است که در تقاطع سه حوزه ی حقوق، اخلاق پزشکی و مدیریت سلامت قرار میگیرد. این مقاله با رویکردی تحلیلی - توصیفی و با روش کتابخانه ای به بررسی نظام مند مبانی، ارکان، انواع و راهکارهای پیشگیری از مسئولیت مدنی در حرفه ی پزشکی می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد مسئولیت پزشکان در نظام حقوقی ایران ترکیبی از مسئولیت قراردادی (مبتنی بر عقد اجاره خدمات) و مسئولیت قهری (ناشی از تقصیر) است که تحقق آن منوط به احراز سه رکن اساسی : فعل زیان بار، ورود ضرر و رابطه ی سببیت می باشد . خطاهای پزشکی به سه دسته ی اصلی تشخیصی، درمانی و مراقبتی تقسیم می شوند که هرکدام مصادیق خاص خود را دارند. مستندات قانونی این مسئولیت در ایران شامل مواد 495 تا 507 قانون مجازات اسلامی (1392) ، قانون مسئولیت مدنی (1339) و آییننامه های تخصصی سازمان نظام پزشکی است. راهکارهای پیشنهادی این پژوهش شامل توسعه ی نظام بیمه ی مسئولیت حرفه ای، استقرار سیستم مدیریت ریسک در مراکز درمانی و آموزش مستمر حقوق پزشکی به جامعه ی پزشکی می باشد.

کلیدواژه ها:

حقوق بیماران ، رضایت آگاهانه ، خطای پزشکی ، مسئولیت مدنی