بررسی تهدیدات اقتصادی و سیاسی مطابق فقه اسلامی و راه های برون رفت از آن

سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 40

فایل این مقاله در 41 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IJPIS-3-1_003

تاریخ نمایه سازی: 22 اردیبهشت 1404

چکیده مقاله:

این مقاله با هدف بررسی ارتباط عمیق فقه و سیاست در نظام اسلامی، به تحلیل عناوینی پرداخته است که در متون فقهی، نامطلوب یا حرام هستند و رفتارهای اقتصادی مصادیق آن عناوین می تواند تهدیدی برای امنیت و حاکمیت دینی محسوب شود. روش پژوهش این مقاله، تحلیلی-توصیفی بوده و با استناد به منابع فقهی و اصول اسلامی، به بررسی این موضوع پرداخته است. در این راستا، اسامی مختلفی همچون فقیر، قاصر، معسر، مغبون و مفلس - به عنوان عناوین نا مطلوب در متون فقهی - و سارق، کلاهبردار، غاصب، رشوه دهنده، محتکر، رباخوار، قمارباز، خائن در امانت، دلال، متکدی، غش کننده در معاملات، تارک خمس، مطفف و مسرف - به عنوان عناوین حرام- مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد که این افراد، با رفتارهای اقتصادی نادرست خود، نه تنها موجب بی ثباتی اقتصادی و کاهش اعتماد عمومی می شوند، بلکه می توانند زمینه ساز نارضایتی اجتماعی و حتی بی ثباتی سیاسی شوند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که اجرای دقیق احکام فقهی، تقویت نظارت های اقتصادی، فرهنگ سازی در مورد اهمیت عدالت اقتصادی، و ایجاد فرصت های شغلی و حمایتی برای اقشار آسیب پذیر، از جمله راهکارهای موثر برای مقابله با این تهدیدات است؛ همچنین، شفافیت در نظام مالی و اقتصادی، برخورد قاطع با متخلفان، و تقویت نهادهای نظارتی می تواند به کاهش این تهدیدات کمک کند. در نهایت، این مقاله بر این نکته تاکید دارد که عینیت فقه و سیاست در نظام اسلامی، نه تنها یک ضرورت نظری، بلکه یک الزام عملی برای حفظ امنیت و ثبات جامعه اسلامی است.

کلیدواژه ها:

رابطه فقه و سیاست ، تهدیدکنندگان امنیت مالی در فقه ، امنیت حاکمیت دینی ، تهدیدکنندگان اقتصادی در فقه

نویسندگان

حسین حسن زاده

استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آشوری، داریوش. (۱۳۸۲). دانشنامه سیاسی. تهران: انتشارات مروارید ...
  • ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر. (۱۴۰۶ق). الهذب (ج۲، چاپ اول). ...
  • ابن شهر آشوب، رشید الدین. (۱۳۶۹ق) متشابه القرآن و مختلفه- ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس. (۱۴۰۴ق). معجم مقاییس اللغه (ج۱، ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب (ج۶، ۱۳، ...
  • امام خمینی، روح الله. (۱۳۹۰ق). تحریر الوسیله ( ج۱، ۲، ...
  • پل دی، ویلیامز. (۱۳۹۰). درآمدی بر بررسی های امنیت (مترجم: ...
  • پورسعید، فرزاد. (۱۳۹۲). فرهنگ توصیفی اصطلاحات امنیت (چاپ اول). تهران: ...
  • جمعی از محققان. (۱۳۸۲). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل البیت^ ...
  • حسینی عاملی، جمال الدین حسن بن زین الدین. (۱۴۱۸ق). معالم ...
  • خوانساری، احمد. (۱۴۰۱ق). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع (ج۳، ...
  • خویی، ابوالقاسم. (۱۴۱۰ق). منهاج الصالحین (ج۱، چاپ ۲۸). قم: انتشارات ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۸۲). لغت نامه دهخدا (ج۲، ۸، چاپ ...
  • زین الدین، حسن بن حسن. (۱۴۱۵ق). معالم الدین و ملاذ ...
  • سبزواری، عبدالاعلی. (۱۴۱۳ق). مهذب الاحکام (ج۱۷، ۲۱، ۳۰، چاپ چهارم). ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی. (۱۳۸۶ق). الروضه البهیه فی ...
  • شیخ طوسی، محمد بن حسن. (۱۴۰۳ق). عده الاصول (ج۱، ۳، ...
  • طوسی، محمد بن حسن. (۱۳۸۷ق). المبسوط فی فقه الامامیه (ج۳، ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف. (۱۳۶۴). تبصره المتعلمین (چاپ سوم). ...
  • علی بابایی، غلامرضا. (۱۳۶۵). فرهنگ علوم سیاسی (چاپ اول). تهران: ...
  • علیدوست، ابوالقاسم. (۱۳۹۴). ماهیت و چیستی شناسی فقه امنیت، مجله ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن. (۱۴۰۳ق). معارج الاصول (چاپ اول). ...
  • محقق حلی، حسن بن یوسف. (۱۳۶۳). ایضاح الفوائد فی شرح ...
  • مروارید، علی اصغر. (۱۴۱۳ق). سلسله الینابیع الفقهیه (ج۵، چاپ اول). ...
  • مصطفوی، حسن. (۱۴۱۶ق). التحقیق فی کلمات القرآن (ج۹، چاپ اول) ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد. (۱۴۱۲ق). مجمع الفائده والبرهان (ج۴، ...
  • نجفی، محمدحسن. (۱۳۶۷). جواهر الکلام (ج۴، ۱۶، ۲۲، ۲۷، ۴۱، ...
  • نراقی، احمد بن محمد مهدی. (۱۴۱۵ق). مستند الشیعه فی احکام ...
  • نسفی، حافظ الدین. (۱۴۱۸ق). البحر الرائق شرح کنز الدقائق (چاپ ...
  • نمایش کامل مراجع