تاثیر برنامه های تاب آوری محور بر دانش آموزان در معرض خطر و آسیب پذیر

تاب آوری به عنوان یکی از مولفه های کلیدی سلامت روان، نقش اساسی در توانمندسازی دانش آموزان برای مقابله با چالش ها، فشارهای روانی و شرایط پرمخاطره ایفا می کند. در این میان، دانش آموزان در معرض خطر و آسیب پذیر – شامل افرادی که در معرض عوامل خطر مانند فقر، خشونت خانگی، طلاق والدین یا مشکلات روانی هستند – بیش از دیگران نیازمند مداخلات حمایتی موثر هستند. مقاله حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه های تاب آوری محور بر ارتقای سلامت روان، بهزیستی روان شناختی و کاهش آسیب های رفتاری در میان دانش آموزان آسیب پذیر تدوین شده و با رویکرد تحلیلی-مروری، یافته های پژوهش های تجربی داخلی و بین المللی را مورد بررسی قرار داده است.مطالعه حاضر نشان می دهد که مداخلات مبتنی بر تاب آوری، شامل آموزش مهارت های مقابله ای، تنظیم هیجان، خودکارآمدی، حل مسئله و حمایت اجتماعی، تاثیر چشم گیری بر کاهش نشانه های اضطراب، افسردگی، پرخاشگری و افت تحصیلی در دانش آموزان آسیب پذیر داشته اند. همچنین، اجرای این برنامه ها در قالب فعالیت های گروهی، کارگاه های روان شناختی، جلسات مشاوره ای و آموزش های مدرسه محور، سبب افزایش احساس تعلق، تقویت عزت نفس، و بهبود روابط اجتماعی در این گروه از دانش آموزان شده است.یافته ها همچنین بر اهمیت نقش معلمان، مشاوران و اولیای مدرسه در اجرای اثربخش این برنامه ها تاکید می کند؛ چرا که حمایت محیطی و ارتباط مثبت با بزرگسالان معنادار، از عوامل مهم در شکل گیری تاب آوری است. در پایان، مقاله پیشنهاد می کند که برنامه های تاب آوری محور به عنوان بخشی از سیاست های آموزشی و تربیتی مدارس، به ویژه در مناطق کم برخوردار و پرریسک، طراحی و اجرا شوند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: تاب آوری ، دانش آموزان آسیب پذیر ، عوامل خطر ، مداخله روان شناختی ، سلامت روان ، آموزش و پرورش ، پیشگیری.