«طراحی مجتمع مسکونی پرتراکم با تاکید بر بهره گیری از نور طبیعی به جهت افزایش بهبود کیفیت زندگی سکونتگاهی»

طراحی مجتمعهای مسکونی پرتراکم در شهرها با چالشهای متعددی در زمینه بهبود کیفیت زندگی ساکنان مواجه است. یکی از عوامل اساسی در این زمینه، بهرهگیری از نور طبیعی بهعنوان یک عنصر کلیدی در طراحی معماری است. نور طبیعی نقشی مهم در بهبود راحتی بصری، کاهش استرس، افزایش تمرکز، و احساس رضایت ساکنان دارد و از مولفههای کلیدی در سلامت روانی، آسایش و آرامش ساکنان بهطور گسترده عنوان شدهاست. بهرهگیری بهینه از نور خورشید در طراحی مجتمعهای مسکونی پرتراکم، یکی از راهکارهای موثر در بهبود کیفیت زندگی ساکنان است. این رویکرد، نهتنها به کاهش مصرف انرژی کمک میکند، بلکه با ایجاد شرایط مطلوب داخلی، تاثیرات مثبتی بر روحیه و سلامت ساکنان دارد از این رو این مطالعه به بررسی تاثیرات بهرهگیری از نور طبیعی در طراحی فضاهای مسکونی پرداخته و نشانمیدهد که چگونه این عامل میتواند کیفیت زندگی سکونتگاهی را بهطور موثر بهبود بخشد. در پایان مطالعه بهدنبال افزایش روشنایی طبیعی بهمنظور ایجاد فضایی دلپذیرتر و افزایش حس تعلق و رضایت ساکنان میپردازد. در این پژوهش، استراتژیهای مختلف معماری برای بهینهسازی به کارگیری نور طبیعی در مجتمعهای مسکونی پرتراکم مورد بررسی قرار گرفته است. این استراتژیها دربرگیرنده جهتگیری درست ساختمانها بهمنظور بهرهمندی بهتر از نور خورشید، انتخاب و طراحی بهینه پنجرهها برای نفوذ بیشتر نور روز و استفاده از طراحی بهینه پنجره با توجه به شرایط مناسب در نماهای خارجی و داخلی برای توزیع بهتر نور است. این روشها، علاوه بر کاهش وابستگی به نور مصنوعی و کاهش مصرف انرژی، به بهبود شرایط روانی ساکنان و ایجاد محیطی سالمتر و متعادلتر کمک میکنند. این پژوهش، با هدف کاربردی و با ماهیت توصیفی-تحلیلی، به مطالعه و استنباط موضوع مورد بررسی میپردازد. در این تحقیق، از روشهای کمی و کیفی بهرهگیری شده و از ترکیبی از روشهای پیمایشی و قیاسی برای گردآوری دادهها استفاده شده است. ابزار پژوهش بهوسیله پرسشنامه انجام گرفت و برای تحلیل دستاوردهای پرسشنامه از نرمافزار SPSSبهره برده شد و در نهایت با استفاده از آزمونهای مختلف از جمله آنووا یکراهه و آزمون tبرای مقایسه میانگینها در SPSSفرضیههای پژوهش را مورد کاوش قرار داده و پذیرش و یا عدم پذیرش آنها را آزمودیم. جامعه آماری این پژوهش شهرک مسکونی ابریشم رشت و نمونه آماری فاز 1و 2شهرک مسکونی ابریشم است. نتایج نشانمیدهد که ساکنان این مجتمعها از نظر روانی و فیزیکی شرایط بهتری را تجربه کرده و رضایت بیشتری از محیط زندگی خود دارند. بررسیها حاکی از آن است که دسترسی به نور طبیعی موجب افزایش بهرهوری، کاهش احساس خستگی و بهبود سلامت کلی ساکنان میشود. علاوه بر این، نتایج مصاحبهها و نظرسنجیها نشان داد که نور طبیعی بهعنوان یک عامل موثر در کاهش نیاز به روشنایی مصنوعی، باعث صرفهجویی در مصرف انرژی نیز شدهاست. این امر بهویژه در مجتمعهای پرتراکم که نیاز به روشنایی در ساعات مختلف روز بیشتر است، اهمیت زیادی دارد. در نهایت، این پژوهش نتیجهگیری میکند که نور طبیعی نهتنها بهعنوان یک منبع طبیعی روشنایی، بلکه بهعنوان یکی از عوامل اصلی بهبود کیفیت زندگی ساکنان باید در اولویت طراحی معماری قرار گیرد. این امر میتواند به ایجاد فضاهای مسکونی مطلوبتر و پایدارتر در محیطهای شهری منجر شود، و همچنین به طراحان کمک کند تا بهسمت ایجاد محیطهایی با مصرف انرژی کمتر و کیفیت زندگی بالاتر حرکت کنند. این مطالعه به معماران و طراحان شهری پیشنهاد میدهد که در طراحی مجتمعهای مسکونی پرتراکم، توجه ویژهای به نور طبیعی داشتهباشند. نور طبیعی میتواند تاثیرات مثبت زیادی بر روی کیفیت زندگی داشته و محیطی سالمتر و آرامتر را برای ساکنان فراهم آورد. از اینرو، استراتژیهای طراحی که بر بهرهگیری از نور طبیعی متمرکزند، میتوانند به بهبود رفاه و سلامت ساکنان و در عین حال به کاهش مصرف انرژی در ساختمانها کمک کنند

کلیدواژه ها:

مجتمع مسکونی ، نور طبیعی ، کیفیت زندگی سکونتگاهی ، معماری پایدار