نقش هوش مصنوعی در ارتقاء حس مسئولیت پذیری در دانش آموزان

با توجه به نفوذ روزافزون هوش مصنوعی در تمامی جنبه های زندگی، از جمله نظام تعلیم و تربیت، شناسایی پتانسیل ها و چالش های این فناوری در پرورش ویژگی های شخصیتی و اجتماعی بنیادین مانند مسئولیت پذیری، امری ضروری است. در این راستا، مقاله حاضر ابتدا به واکاوی مفاهیم کلیدی هوش مصنوعی و مسئولیت پذیری از منظر نظری و کاربردی می پردازد و مبانی نظری هر یک را به تفصیل شرح می دهد. سپس، با بررسی ادبیات پژوهشی موجود، چگونگی تاثیر ابزارها و رویکردهای مبتنی بر هوش مصنوعی، از جمله سیستم های یادگیری شخصی سازی شده، دستیارهای مجازی هوشمند، بازخوردهای تطبیقی، و محیط های یادگیری بازی وار شده، بر افزایش آگاهی، تعهد، و پاسخگویی دانش آموزان نسبت به وظایف و پیامدهای اعمالشان مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. مقاله همچنین به شناسایی و تحلیل فرصت های پیش روی نظام های آموزشی برای بهره گیری موثر از هوش مصنوعی در جهت پرورش دانش آموزانی مسئولیت پذیر، خودتنظیم گر، و آماده برای مواجهه با چالش های آینده می پردازد. علاوه بر این، چالش های بالقوه، از جمله نگرانی های مربوط به حریم خصوصی، سوگیری های الگوریتمی، و لزوم توسعه سواد هوش مصنوعی در میان مربیان و دانش آموزان، مورد توجه قرار گرفته و راهکارهایی برای مواجهه با آن ها ارائه می شود. در نهایت، با ارائه یک جمع بندی از یافته ها، پیشنهادهایی کاربردی برای سیاست گذاران، طراحان برنامه های درسی، مربیان، و پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت به منظور استفاده بهینه از ظرفیت های هوش مصنوعی در راستای تحقق اهداف تربیتی، به ویژه در زمینه ارتقاء مسئولیت پذیری دانش آموزان، ارائه می گردد. این پژوهش بر آن است تا با ایجاد درکی عمیق تر از تعامل میان هوش مصنوعی و مسئولیت پذیری، به شکل گیری رویکردهای آموزشی نوآورانه و موثر در این حوزه یاری رساند.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، مسئولیت پذیری ، دانش آموزان ، تعلیم و تربیت ، فناوری آموزشی