منطق دفاع و صلح پیامبر و فهم مقاومت در ایران امروز

در زمینه جهاد ممکن است از برخی روایات نبوی، این گونه برداشت شود که جایگاه جنگ در اسلام نقش کلیدی و اولی دارد درحالیکه بایستی روایات و دلایل مزبور را در بستر کلی آموزه های دینی تعریف کرده و با توجه به تمام دلایل و مستندات به تبیین مقصود از آن مبادرت نموده؛ و از سوی دیگر جنگ طلبی با دو ویژگی مهم رسالت نبوی در تعارض است که عبارت اند از رحمت گسترده بودن بعثت و دیگر تکیه آموزه های شریعت بر برهان و منطق. درنتیجه اصل اولی قلمداد کردن کاربرد زور زمانی قابل پذیرش است که ابزارهای غیرزورآن برای اقناع عموم وجود نداشته باشد، در حالی که مبنای رفتار و سیره نبوی (ص) از چنان رفعت و تعالی ای برخوردار است که به شمشیر و زور نیازی نیست؛ چراکه مبنا و اساس رفتار نبوی (ص) را علم و حکمت تشکیل می دهند، از این رو تلاش می کند تا ضمن تاکید بر اصل بر صلح طلبی، با نگاهی جامع به تمام سیره نبوی (ص) و آیات مبارک قرآنی، منطق ایشان را صلح فعال معرفی نماید و نه صلح منفعل به این معنا که سیره نبوی صلح به هر قیمت را نپذیرفته و هیچ گاه اهداف مکتب خود را برای به دست آوردن صلح و آسودگی زیر پا نمی گذارد در عین اینکه در جنگ نیز پیش قدم نمی شود گواه آن مقاومت پیامبر اکرم (ص) در طول دوره نبوت در برابر اعمال فشارهایی که از سوی مشرکین صورت گرفته است. این رویکرد را نرمش قهرمانانه نیز می توان نامید که امروزه کلید راهی است برای یافتن مسیر مقاومت در این روزگار که در عین پرهیز از جنگ طلبی هرگز اهداف مقدس خود را صرفا برای داشتن صلح فدا نکنیم یعنی با تاکید بر آموزه های اسلامی و با بهره گیری از ابزار منطق والای دینی بایستی مسیر مقاومت را با هدف حفظ مبانی و ارکان دین طی کرده و درعین حال با برداشت سطحی از برخی نقل ها در منابع دینی اصل را بر جنگ طلبی قرار نداد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، سیره پیامبر ، دفاع ، جهاد ، صلح ، مقاومت ، نرمش قهرمانانه