بررسی نقش سواد رسانه ای در توانمندسازی دانش آموزان در مواجهه با اخبار جعلی

در عصر اطلاعات و ارتباطات، گسترش فضای مجازی و رسانه های دیجیتال موجب افزایش دسترسی سریع اما غیرقابل اعتماد به داده ها و اخبار شده است. یکی از چالش های جدی در این زمینه، رشد اخبار جعلی است که به ویژه نوجوانان و دانش آموزان را به دلیل فقدان تجربه و مهارت های لازم، در معرض آسیب های فکری، شناختی و رفتاری قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سواد رسانه ای در توانمندسازی دانش آموزان برای مواجهه آگاهانه و انتقادی با اخبار جعلی انجام شده است. این پژوهش از نوع توصیفی–تحلیلی بوده و با استفاده از روش پیمایشی، اطلاعات موردنیاز از طریق پرسش نامه استاندارد از میان دانش آموزان متوسطه اول در شهر تهران جمع آوری گردید. نتایج نشان داد بین سطح سواد رسانه ای و توانایی تشخیص اخبار جعلی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. همچنین، دانش آموزانی که در مدرسه یا خانواده آموزش های مرتبط با تحلیل پیام های رسانه ای دیده بودند، عملکرد بهتری در شناسایی منابع نامعتبر و تفکیک اطلاعات صحیح از نادرست داشتند. این یافته ها نشان می دهد که ارتقای سواد رسانه ای، به ویژه از سنین پایین، نقشی کلیدی در پرورش شهروندان آگاه و مقاوم در برابر فریب رسانه ای ایفا می کند.

کلیدواژه ها:

سواد رسانه ای ، اخبار جعلی ، آموزش رسانه ای ، دانش آموزان ، تفکر انتقادی ، فضای مجازی