اثر زه کشی لانه موشی و آبیاری تناوبی بر عملکرد و شاخص های بهره وری آب برنج درمنطقه رشت

به‎منظور مقایسه رژیم آبیاری غرقاب دائم (آبیاری معمول) با رژیم آبیاری تناوبی در شرایط وجود زه‎کشی لانه‎موشی در مزرعه برنج رقم هاشمی، آزمایشی به‎صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ به‎مرحله اجرا گذاشته شد. فاکتورها شامل: زه کشی در سه سطح (بدون زه کشی، زه کشی لانه موشی بدون گراول و زه کشی لانه موشی با گراول) به ترتیب D۰، D۱ و D۲ و رژیم های آبیاری در دو سطح (غرقابی دائم تا پایان دوره رشد و آبیاری متناوب پس از مرحله پنجه زنی با دور آبیاری ۵ روز تا پایان دوره رشد) به ترتیب I۱ و I۲. نتایج مقایسه میانگین داده‎ها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه با ۴/۷۶۰۱ کیلوگرم بر هکتار در رژیم آبیاری I۱ و کمترین آن با ۰/۶۶۵۵ کیلوگرم بر هکتار در رژیم آبیاری I۲ به‎دست آمد که حاکی از کاهش ۴۵/۱۲ درصد عملکرد دانه در برابر ۲۲ درصد صرفه‎جویی در مصرف آب بود. همچنین، نتایج اثر متقابل مقایسه میانگین‎ها نشان داد که بیشترین عملکرد ماده خشک با ۰/۱۸۸۴۹ کیلوگرم بر هکتار و بهره‎وری فیزیکی آب مبتنی‎بر ماده خشک با ۵۷/۱ کیلوگرم بر متر‎مکعب به‎ترتیب در تیمارهای D۱×I۱ و D۱×I۲ به‎دست آمد. بنابراین، برای عملکرد دانه و ماده خشک بیشتر در شرایط عدم محدودیت آب تیمار D۱×I۱ و در شرایط محدودیت آب برای شاخص‎های بهره‎وری فیزیکی آب مبتنی‎بر عملکرد دانه و ماده خشک بالاتر می‎توان تیمار D۱×I۲ را به‎عنوان گزینه‎های مناسب در منطقه رشت معرفی کرد

کلیدواژه ها:

آبیاری غرقاب دائم ، برنج رقم هاشمی ، شاخص برداشت ، زه‎کشی شالیزار ، ماده خشک