درس پژوهی: خاک بستر زندگی انسان و محیط زیست پایه یازدهم با محوریت افزایش یادگیری دانش آموزان

آدمی سرشتی از خاک دارد وبه خاک باز می گردد.بنابراین باید خاکی وجود داشته باشد تا انسانی هم باشد،ضرورت خاک به اندازه هوا وآب برای انسان اساسی بوده به ظوری که کل زندگی بشر به سال مت خاک گره خورده است. کل زندگی مفهومی است از تغییرات خاک، از این رو برای ارج نهادن به زندگی خودمان باید برای خاک اهمیت قائل باشیم.یکی از راهکارهای عملیاتی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش گسترش فرهنگ انسان و محیط زیست و ایجاد شبکه های فعال پژوهشی در نظام تعلیم و تربیت است تا نظام آموزشی با تحولات جهانی در عرصه های علمی، فنی، فناوری و...همگام باشد.این راهکار نیازمند معلمانی خردمند، متدین، خلاق و نوآوری است که روحیهی کنجکاوی و پژوهشگری داشته باشند و از روشهای نوین در فرآیند یاددهی- یادگیری استقبال کنند تا بتوانند دانش آموزانی پژوهشگر تربیت نمایند. یکی از روشهایی که امروزه اکثر نظامهای آموزشی دنیا برآن متمرکز شدهاند، فرآیند درس پژوهی است که موجب پرورش حرفه ای معلم میشود. لذا در این پژوهش سعی شده است مشارکت وعلاقه دانش آموزان کلاس یازدهم در درس انسان و محیط زیست با استفاده از فرآیند درس پژوهی مورد بررسی قرار گیرد که در ابتدا با همکاری گروه درس پژوه به بررسی مسئله مورد نظر پرداخته و سپس سواالت پژوشی در کلاس درس را تبیین نموده و پس از تشکیل جلسات متعدد گروه درس پژوه، نقشهی ذهنی محتوا تهیه گردید و پس از آن طرحی برای اجرای پژوش مشارکتی در آموزش انسان و محیط زیست مبحث خاک بستر زندگی به دانش آموزان پیشنهاد شد.پس از بررسی طرح پیشنهادی و رفع اشکالات احتمالی، آن را به اجرا گذاشته و درنهایت به ارزیابی وبازبینی فرآیند عمل پرداخته شد. در ارزیابی و نقد، اشکالات و ایرادات جزئی از سوی گروه درس پژوه مطرح گردید که با توجه به برخی از ایرادات وارد شده و تحقق شایستگیهای لازم طرح درس و اجرای آن مجددا پیاده سازی گردید. در پایان به نگارش گزارش روایتی از کلیهی مراحل پرداخته شده که امید است چراغی باشد فرا راه معلمانی دلسوز، آنانی که شاید یکی از دغدغههایشان، آموزش هرچه بهتر و جذاب تر انسان و محیط زیست به دانش آموزان باشد. پژوهش حاضر از نوع درس پژوهی می باشد ویک پژوهش کیفی است. موضوع درس پژوهی مبحث خاک بستر زندگی در کتاب انسان و محیط زیست پایه یازدهم می باشد. این پژوهش باهدف افزایش یادگیری دانش آموزان در این موضوع درسی و توسعه حرفه ای افراد شرکت کننده در پژوهش صورت گرفته است. درس پژوهی دراین مبحث که پیش نیاز بحث های اساسی دیگر در کتاب انسان و محیط زیست می باشد، توسط اعضای گروه درس پژوهی در پایه یازدهم انجام شده است. نتایج به دست آمده پس از انجام فرایند درس پژوهی نشان داد که انجام این فرایند باعث افزایش فعالیت دانش آموزان در کلاس درس شده است و دراجرای مجدد آگاهی دانش آموزان در مبحث خاک بستر زندگی در کتاب انسان و محیط زیست پایه یازدهم نسبت به اجرای شماره ۱ افزایش داشته است وهمچنین این فرایند منجر به توسعه دانش حرفه ای معلمان شرکت کننده در تیم درس پژوهی شده است.

کلیدواژه ها:

درس پژوهی ، تدریس مشارکتی ، خاک ، دانش آموزان