بررسی طرحهای بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری با تاکید بر طرحهای بهسازی و نوسازی پیرامون حرم مطهر رضوی (ع) در بعد از انقلاب اسلامی

یکی از نتایج انقلاب صنعتی که به تدریج در کل دنیا گسترش یافت ،مهاجرت از روستا به شهر و افزایش رو به رشد جمعیت شهری است و براساس تجربیات شهرسازان در مواجهه با چنین مشکلاتی ،سیاست بهسازی و نوسازی بافتهای شهری به عنوان روش مناسب و بهینه برای حل این مسئله انتخاب شده است. در ایران نیز نتایج حاصل از انقلاب صنعتی به همراه موضوعاتی همانند بافت قدیم شهرها که از مشکلات در هم تنیده کالبدی،اجتماعی، اقتصادی وزیست محیطی رنج می برند موجب شدتا مداخله دربافت های قدیمی شهربه عنوان یکسیاست موثر ، کارآمد وحساس توسعه شهری درابعاد مختلف ملاک عمل قرارگیرد . بافت تاریخی شهرها جزئی از سرمایه ملی و فرهنگی کشورهستند که نه تنها به لحاظ زیبا شناسی و تداوم خاطرات جمعی و هویت بخشی شهرهای ما ارزشمند هستند، بلکه محل سکونت و معیشت میلیون ها نفرمحسوب می شوند، با این حال، به دلیل عدم برنامه ریزی و مدیریت مناسب این بافت ها رو به افول و تخریب می باشند. در این راستا شهرمقدس مشهد، یک کلان شهر زیارتی در ناحیه شمال شرقی ایران است که در حال حاضر به عنوان مهمترین زیارتگاه شیعیان ، بعد از مکه معظمه و مدینه منوره به حساب می آید.این شهر به عنوان پایتخت فرهنگی ایران هم به جهت داشتن بافتهای تاریخی و قدیمی در کل سطح آن به ویژه در هسته مرکزی و پیرامون حرم مطهر رضوی و هم به جهت پذیرایی از بیش از 25 میلیون زائر و مسافر در طول سال از حیث بهسازی بافت فرسوده ، دارای اهمیت است . فرسوده بودن بافت پیرامون حرم مطهر رضوی و وجود صدها مشکل و نارسایی هایی همچون بناهای فرسوده و متروکه، کوچه های تنگ و باریک، کمبود شدید مراکز اقامتی مناسب و ارزان قیمت، نبود امکانات خدماتی، رفاهی، بهداشتی و معضلات اجتماعی و.... از جمله معضلات بافتهای فرسوده اطراف حرم مطهررضوی میباشد که لزوم تدوین راهکارهایی جهت رفع مشکلات و نارساییها و ایجاد شرایط مناسب برای استفاده مادی و معنوی از این پتانسیل عظیم را ایجاب می کند.طرح بهسازی و نوسازی بافت پیرامونی حرم مطهر با مشارکت بخش خصوص درسال 1387 تدوین و ابلاغ گردیده است .این طرح با هدف ساماندهی بافت قدیمی اطراف حرم مطهر و آماده کردن آن جهت تامین کامل نیازهای زائران و مسافران تهیه و به تصویب رسیده است.

کلیدواژه ها:

بهسازی ، نوسازی ، بافت فرسوده ، مشهد ، حرم مطهر رضوی